Spis treści
Wyniki i zmiana warty
Mimo dużych trudności był to roku udany, mimo mniejszych obrotów wyniki były dobre – tak odchodzący wkrótce prezes TGE Piotr Zawistowski mówił na uroczystej gali o zeszłym roku. To wszystko to efekty pracy zespołu TGE i aktywności uczestników rynku – podkreślał, przypominając, że w 2023 roku spółki obrotu działały w warunkach szeregu ograniczeń wynikających z ustawowych interwencji państwa na rynku.
Zawistowski, żegnając się po 6 latach z kierowaniem TGE przypomniał, że najpóźniej od początku lipca zarząd giełdy będzie już działał w nowym składzie, ale takim, który gwarantuje ciągłość, jakość i zachowanie standardów.
Nowym zarządem pokieruje dotychczasowy wiceprezes ds. operacyjnych Piotr Listwoń, na stanowisko wiceprezesa pozostanie na kolejną kadencję Jarosław Ziębiec, a do zarządu dołączy – jeśli dostanie zgodę KNF – Mariusz Buraczyński.
Rekord na IRGiT
Prezes Izby Rozliczeniowej Giełd Towarowych Łukasz Goliszewski oceniał, że 2023 rok był „chyba najnudniejszy” w 14-letniej historii Izby. Poziom cen czy wielkość depozytów były mocno zbliżone przez cały rok, ale jednocześnie na IRGiT padł historyczny rekord – wartość rozliczonych transakcji sięgnęła 210 miliardów złotych.
Jednak, jak zaznaczył Goliszewski, dzięki stabilizacji poziomów cen i depozytów Izba mogła się skoncentrować na innych sprawach, takich jak wdrożenie mechanizmu odwrotnego obciążenia, które pozwoliło o ok. 20% obniżyć poziom depozytów, nowy system rozliczeniowy, czy na próbach rozwoju zagranicznego.
Giełda filarem rynku
Prezes URE Rafał Gawin ocenił z kolei, że giełda energii to filar funkcjonowania rynku, na niej powstaje najlepsza cena odniesienia. Przypomniał, że w tym roku rynek czeka wiele zmian, jak na przykład obowiązek oferowania odbiorcom umów z ceną dynamiczną. Takie umowy potrzebują punktu odniesienia, a giełda takiego odniesienia dostarcza – podkreślał Gawin. Jak dodał, cieszy go powrót do dyskusji o obligu giełdowym na energie elektryczną i możliwości jego przywrócenia. Przypomniał, że regulator sprzeciwiał się jego likwidacji. Dziś znowu potrzebujemy obliga, alby giełda dostarczała ceny odniesienia do ofert, które znajdują się na rynku – zaznaczył Gawin. Przetrwaliśmy i pozytywnie patrzymy w przyszłość – podsumował zeszły rok Prezes URE.
Platynowe Megawaty i wyróżnienia
Gala była okazją do wręczenia wyróżnień i Platynowych Megawatów – nagród giełdy energii dla najaktywniejszych uczestników rynku.
Platynowy Megawat za największą aktywność na rynku energii elektrycznej przypadł Domowi Maklerskiemu BOŚ. DM BOŚ sięgnął po drugą nagrodę – za największą aktywność na rynkach praw majątkowych. Za największą aktywność na rynku gazu giełda nagrodziła Orlen, a za to samo ale w rejestrze gwarancji pochodzenia – Respect Energy. Pomysł na giełdę energii sprawdza się od ponad 20 lat, a w ostatnich latach giełda udowadnia, że jest coraz bardziej potrzebna – mówił odbierając nagrodę szef rady nadzorczej Respect Energy Holding Dariusz Bliźniak.
Za największą aktywność na europejskim rynku spot energii elektrycznej TGE nagrodziła spółkę ENIQ. Platynowy Megawat za największa aktywność wśród nowych członków giełdy – czyli takich którzy dołączyli w 2023 roku – przypadł spółce Orlen Energia.
Nagrody wręczono też maklerom za największą aktywność na poszczególnych rynkach. Platynowy Megawat za największą aktywność na rynku spot energii elektrycznej dostał Piotr Lelątko z Eniq, na rynku spot gazu – Paula Barczak z PGNiG OD, na sesjach rynku praw majątkowych – Arkadiusz Blacha-Jabłoński z Respect Energy.
Za największy obrót instrumentami terminowymi na rynku energii elektrycznej nagrodzony został Karol Kosiarski z Noble Securities, a za obrót instrumentami terminowymi na gaz nagrodę odebrała Anna Szewczuk z PGNiG OD. Za aktywność w rejestrze świadectw pochodzenia Platynowy Megawat przyznano Agacie Krzos z Noble Securities, a za największy wolumen transakcji na rzecz klientów nagrodzona została Katarzyna Matuszewska, także z Noble Securities.
Specjalne wyróżnienie za aktywny udział w rozwoju rynku giełdowego przypadło ZE PAK, a za największy wolumen umorzeń w rejestrze gwarancji pochodzenia wyróżnione zostało ACT Commodities.
Swoje wyróżnienia przyznała też IRGiT. Za najlepsza zarządzanie środkami niepieniężnymi wyróżniony został E.ON Polska, a ENIQ za najlepsze wykorzystanie kompensacji międzyproduktowej depozytów wstępnych. Z kolei za aktywny udział w tworzeniu mechanizmu odwrotnego obciążenia podatkiem VAT na polskim rynku giełdowym wyróżnione zostało Towarzystwo Gospodarcze Polskie Elektrownie.
Wyniki i obroty
W 2023 roku na TGE obroty energią elektryczną wyniosły prawie 147,5 TWh, o 4,3% więcej niż w 2022. Obroty na rynku terminowym spadły o ponad 20% do 84,2 TWh. O ponad 90% wzrosły natomiast obroty na rynku spot, przekraczając 63 TWh.
Łączyny wolumen na rynku gazu spadł o 6% do 133 TWh. Rynek terminowy skurczył się o 3,4 % do niespełna 115 TWh, ale już na rynku spot obroty spadły o prawie 20%, do 18 TWh.
Wolumen obrotu zielonymi certyfikatami na rynku praw majątkowych spadł o ponad 20% do niespełna 20 TWh. Wolumen obroty gwarancjami pochodzenia energii z OZE przekroczył 42 TWh.
