Projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości, ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym oraz niektórych innych ustaw, przedłożony przez Ministerstwo Finansów do uzgodnień międzyresortowych, zakłada rozszerzenie – zgodnie z unijnymi wymogami – grona przedsiębiorstw objętych sprawozdawczością w zakresie zrównoważonego rozwoju (ESG); nowe regulacje obejmą m.in. duże firmy, których koszty związane z nowymi wymogami wyniosą 8 721,6 mln zł w ciągu 10 lat, podano w ocenie skutków regulacji (OSR).
Projekt ma na celu implementację do krajowego porządku prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2464 w odniesieniu do sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju oraz dyrektywy delegowanej Komisji (UE) 2023/2775 w odniesieniu do dostosowania kryteriów wielkości przedsiębiorstwa dla mikro-, małych, średnich i dużych jednostek lub grup (tzw. dyrektywy delegowanej).
"Kluczowym celem dyrektywy 2022/2464 jest zapewnienie, aby większa grupa przedsiębiorstw raportowała istotne, porównywalne i wiarygodne informacje nt. zrównoważonego rozwoju – w większym stopniu użyteczne dla inwestorów i innych interesariuszy. Jest to m.in. niezbędne do realizacji celu, jakim jest zmiana przepływu kapitałów w kierunku finansowania przedsiębiorstw rozwijających się w sposób zrównoważony lub dążących do takiej transformacji. Zmiany prawne w tym zakresie wpisują się w szersze działania mające na celu przekształcenie UE w nowoczesną, oszczędną i konkurencyjną gospodarkę o zerowym poziomie emisji gazów cieplarnianych netto do 2050 r." – czytamy w OSR.
Z kolei przyjęta przez Komisję Europejską w dniu 17 października 2023 r. dyrektywa delegowana podnosi co do zasady o 25% progi finansowe definiujące poszczególne kategorie jednostek (mikro-, małe, średnie i duże jednostki). Przynależność do danej kategorii jednostek ma bezpośredni wpływ m.in. na możliwość (bądź jej brak) korzystania z uproszczeń sprawozdawczych przewidzianych dyrektywą o rachunkowości (dyrektywa 2013/34/UE) czy na obowiązek (lub jego brak) badania sprawozdań finansowych, dodano.
"Dyrektywa 2022/2464 wprowadza istotne zmiany w sprawozdawczości przedsiębiorstw w zakresie zrównoważonego rozwoju, które będą podlegały wdrożeniu do prawa krajowego:
a) rozszerzony zakres jednostek zobowiązanych do raportowania – obejmie: 1. wszystkie duże jednostki, 2. jednostki będące jednostką dominującą dużej grupy kapitałowej, 3. małe i średnie jednostki dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym (z wyłączeniem notowanych mikroprzedsiębiorstw) oraz 4. spełniające określone warunki i kryteria wielkości jednostki zależne i oddziały z siedzibą w państwie członkowskim UE, których odpowiednio jednostka dominująca najwyższego szczebla lub jednostka samodzielna podlega przepisom prawa państwa trzeciego, a jej przychód netto ze sprzedaży wygenerowany w UE przekracza 150 mln euro;
b) rodzaj standardu raportowania – nastąpi odejście od dotychczasowej dowolności w wyborze standardów raportowania na rzecz obowiązkowo stosowanych Europejskich Standardów Sprawozdawczości Zrównoważonego Rozwoju;
c) poszerzony zakres raportowanych informacji – informacje nt. kwestii zrównoważonego rozwoju z obszaru środowiskowego, społecznego (w tym praw człowieka) oraz ładu korporacyjnego będą bardziej szczegółowe niż dotychczas;
d) forma/ miejsce raportowania – informacje będą prezentowane obowiązkowo w odrębnej sekcji w ramach sprawozdania z działalności jednostki;
e) weryfikacja sprawozdawczości zrównoważonego rozwoju […];
f) digitalizacja – sprawozdania z działalności jednostek raportujących informacje o zrównoważonym rozwoju będą obowiązkowo sporządzane w formacie XHTML, a odrębna sekcja nt. zrównoważonego rozwoju oznakowana będzie w formacie in-line XBRL, co ułatwi maszynowy odczyt i analizę danych nt. zrównoważonego rozwoju" – czytamy dalej.
Jednostki zobowiązane do sporządzenia sprawozdawczości w zakresie zrównoważonego rozwoju to:
a) duże jednostki (tj. jednostki, które przekraczają dwie z trzech poniższych wielkości: 250 osób średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty, 85 mln zł sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego lub 170 mln zł przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy) – 3 460 (w przybliżeniu), w tym 83 instytucje finansowe
b) jednostki będące jednostką dominującą dużej grupy kapitałowej – 960 (w przybliżeniu), w tym 18 instytucji finansowych
c) małe i średnie jednostki dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym – 112 (w przybliżeniu), w tym 35 instytucji finansowych
d) małe i niezłożone instytucje określone w art. 4 ust. 1 pkt 145 rozporządzenia (UE) nr 575/2013 – 5
e) jednostki zależne, których jednostka dominująca najwyższego szczebla podlega przepisom prawa państwa trzeciego – kilkadziesiąt (w przybliżeniu), w tym 15 instytucji finansowych
Skutki wdrożenia nowych przepisów dla dużych przedsiębiorstw (łącznie wszystkich objętych obowiązkiem) wyniosą 152,2 mln zł w 2024 r., 1 003,2 mln zł w 2025 r. i łącznie 8 721,6 mln zł w latach 2024-2034); z kolei dla sektora MŚP (z wyłączeniem jednostek mikro) – 12,2 mln zł w 2026 r. i łącznie 91 mln zł w latach 2026-2034, wymieniono w OSR.
Państwa członkowskie zobowiązane są do transpozycji postanowień dyrektywy 2022/2464 do 6 lipca 2024 r.
(ISBnews)
