Menu
Patronat honorowy Patronage
  1. Główna
  2. >
  3. Energetyka konwencjonalna
  4. >
  5. Węgiel kamienny
  6. >
  7. Szczyt zużycia węgla na świecie mamy za sobą

Szczyt zużycia węgla na świecie mamy za sobą

W 2020 roku zużycie węgla na świecie spadnie o 5 proc. – najbardziej od II wojny światowej. Po nieznacznym odbiciu czekają nas dalsze spadki – ocenia MAE. To oznacza, że "peak coal", czyli szczyt zużycia węgla (8 mld ton), przeżyliśmy w 2013 roku. Także w Polsce spadki są już bardzo wyraźne. Nawet Chiny skończyły ze smoczym apetytem na węgiel.
zuzycie wegla na swiecie 2020-2025 prognoza

W 2020 roku globalne zużycie węgla wyniesie 7,24 mld ton (wliczając w to zarówno węgiel kamienny jak i brunatny). Będzie tym samym aż o 5 proc. mniejsze niż w 2019 roku – wylicza Międzynarodowa Agencja Energii (MAE) w swoim dzisiejszym raporcie. Będzie to największy spadek zapotrzebowania na ten surowiec od zakończenia II wojny światowej.

Tymczasem już w 2019 roku popyt na węgiel skurczył się o 1,8 proc. W efekcie, w ciągu zaledwie dwóch lat (2019 i 2020), globalne zużycie węgla kamiennego i brunatnego zmniejszyło się aż o 523 mln ton rocznie.

Spadek zużycia węgla w UE napędzają Niemcy i Polska

Za tegoroczne ograniczenie popytu na węgiel w Unii Europejskiej (o niemal 100 mln ton) odpowiadają przede wszystkim dwa kraje – Niemcy (spadek zużycia o 22 proc.) i Polska (spadek o 8 proc.) – ocenia MAE.

zuzycie wegla polsce 1990 2020

Z prognoz portalu WysokieNapiecie.pl wynika, że tegoroczne zapotrzebowanie na węgiel kamienny energetyczny będzie w Polsce o ok. 7 mln ton mniejsze niż przed rokiem. Spadek zużycia węgla brunatnego może wynieść ok. 3,5 mln ton, natomiast zużycie węgla koksowego może nieznacznie wzrosnąć. W sumie zużyjemy  ok. 109 mln ton węgla – najmniej od lat 60. XX wieku. Podczas gdy zużycie tego surowca w całej UE wyniesie 386 mln ton.

Czytaj także: Unia Europejska mocniej naciska klimatyczny pedał. Warszawa już nie protestuje

Spadki zapotrzebowania dodatkowo dołują wyniki polskich kopalń. W tym roku strata netto całego sektora może sięgnąć rekordowych 4,5 mld zł, pomimo najwyższej w historii ceny sprzedaży tego surowca na krajowym rynku (przy bardzo niskich cenach na świecie).

gornictwo wegiel wyniki 2020

Peak coal nastąpił w 2013 roku

Według Międzynarodowej Agencji Energii w przyszłym roku zobaczymy częściową odbudowę popytu na świecie – o 2,6 proc. (tj. 189 mln ton) – do 7,4 mld ton. Jednak, w ocenie Agencji, rozwój odnawialnych źródeł energii w przyszłym roku utrzyma się na tak wysokim poziomie, że węgiel i tak odnotuje najniższy w historii udział w globalnym miksie elektroenergetycznym i wyniesie on 35 proc.

Eksperci prognozują, że zapotrzebowanie na poziomie 7,4 mld ton/rok utrzyma się jeszcze przez kilka lat, a następnie ponownie zacznie spadać. To oznacza, że tzw. peak coal na świecie, czyli najwyższe w historii zapotrzebowanie na węgiel, do którego już nigdy nie wrócimy, odnotowaliśmy w 2013 roku, gdy zużyliśmy na Ziemi 8 mld ton węgla kamiennego i brunatnego, w zdecydowanej większości spalając go w elektrowniach.

produkcja energii swiat atom wegiel oze gaz zuzycie rynek

Koniec życia elektrowni węglowych w krajach wysokorozwiniętych

To właśnie kres pracy elektrowni węglowych w krajach uprzemysłowionych (w tym w Polsce) sprawi, że popyt na ten surowiec, bez względu na zapotrzebowanie na energię elektryczną, nie wróci już do historycznych szczytów zapotrzebowania – węgla nie będzie już po prostu gdzie spalać.

Z kolei zapotrzebowanie na węgiel koksowy, wykorzystywany w metalurgii, przez najbliższych 5 lat utrzyma się na dzisiejszym poziomie (1 mld ton). Później, o ile zmiany technologiczne przyśpieszą, możliwe będzie zastępowanie koksu wodorem.

eksport import wegla 2019 mae

Wypłaszczenie zużycia w Chinach

Największy na świecie konsument węgla – Chiny – w 2020 roku zużyją o zaledwie 0,5 proc. mniej tego surowca niż przed rokiem (3,8 mld ton), zwiększając tym samym swój udział w globalnej konsumpcji do niemal 53 proc. Po dekach wzrostu Chiny wchodzą już jednak w okres stabilizacji zapotrzebowania, po którym chcą znaczniej go ograniczyć.

Najdalej do 2060 roku Chiny chcą być neutralne klimatycznie. Powodów przyjęcia takiej strategii przez Chińską Republikę Ludową jest kilka: konieczność walki ze zmianami klimatu, rosnące uzależnienie od importu paliw kopalnych, chęć udziału w wyścigu technologicznym oraz konieczność walki ze smogiem. We wrześniu tego roku chiński rząd przyjął regulacje mające wyeliminować ponad 7 mln domowych kotłów na węgiel w północnych prowincjach.

Czytaj także: Polską Grupę Górniczą od bankructwa dzielą miesiące

W Chinach wciąż przybywa nowych elektrowni węglowych. W 2018 roku uruchomiono tam 31 GW nowych mocy (tyle, co w całej Polsce), w 2019 roku oddano do użytku kolejne 30 GW, a przez pierwsze 8 miesięcy 2020 roku jeszcze 21 GW. Jednocześnie ponownie wzrosłą liczna pozwoleń na budowę dla nowych jednostek na węgiel – w 2018 roku wydano je tylko na 8 GW, w 2019 roku na zaledwie 4 GW, ale w ciągu trzech pierwszych kwartałów 2020 roku aż na 27 GW.

zuzycie wegla na swiecie 2020 2025 prognoza

Jednak, jak zauważa MAE, wiele z nich to wysokosprawne elektrociepłownie (zastępujące lokalne ciepłownie węglowe), a pozostałe – to w większości elektrownie o parametrach ultra-nadkrytycznych. Dla przykładu najnowszy blok w Pingshan o mocy 1350 MW osiągnie sprawność netto na poziomie 49,8 proc., co będzie światowym rekordem dla bloków węglowych. Niesłychanie sprawne nowe elektrownie, pomimo rosnącego zapotrzebowania na energię, wypychają z rynku najstarsze bloki węglowe o sprawnościach rzędu 30 proc., co – w ostatecznym rozrachunku – umożliwia Chinom wzrost produkcji prądu przy utrzymaniu konsumpcji węgla na zbliżonym poziomie.

Czytaj także: Rekordowy spadek wytwarzania prądu z węgla na świecie. Ceny energii w dół

Chińscy politycy snują jednocześnie plany wykorzystania węgla także do produkcji metanu (40 proc. pochodzi z importu), paliw syntetycznych (70 proc. ropy w Chinach pochodzi z importu) czy glikolu etylenowego, a następnie polimerów. MAE podkreśla, że pojedyncze takie instalacje są już budowane, a realizacja wszystkich planów mogłaby zwiększyć zapotrzebowanie na węgiel nawet o 500 mln ton, jednak – po pierwsze − kłóciłoby się to ze strategią dekarbonizacji, po drugie są to niezwykle kapitałochłonne inwestycje, które bardzo wolno się rozwijają. Po trzecie dzisiejsze ceny paliw importowanych są znacznie niższe od kosztów pozyskiwania ich z węgla, więc szanse na ich realizacje są bardzo umiarkowane.

Budowa giełdowego rynku energii w Polsce napotykała na trudności, ale Towarowa Giełda Energii na końcu odniosła sukces. M. in. dlatego, że dziś wyznacza w sposób transparentny rynkowe ceny. Receptą na przyszłość jest ekspansja, na nowe obszary, nowe rynki i nowe usługi - zgodnie oceniali obecny i byli prezesi polskiej giełdy energii w czasie debaty z okazji 20-lecia działalności TGE.
pieniadz gielda zysk
Rynek energii rozwija:
Rządowe plany zniesienia giełdowego obliga giełdowego w handlu energią elektryczną zdominowały debatę o roli i przyszłości Towarowej Giełdy Energii z okazji 20-lecia uruchomienia giełdowego rynku energii. Uczestnicy debaty deklarowali gotowość do dyskusji i znalezienia najlepszego rozwiązania.
High Voltage Tower, blue toned images.
High Voltage Tower, blue toned images.
Rynek energii rozwija: