Spis treści
Zapotrzebowanie na moc w Krajowym Systemie Energetycznym ciągle maleje. Na początku marca w szczycie popołudniowym sięgało 24 GW, 10 marca było to już 22,5 GW, a wczoraj spadło do 21,1 GW. Spadek sięgnął więc 12 proc.
Duży wyższy spadek widać w Warszawie, uzależnionej od usług, które zostały ograniczone jako pierwsze. Średnie zużycie energii w stolicy w ostatnim tygodniu marca spadło w stosunku do pierwszego aż o 20 proc., pomimo porównywalnych warunków atmosferycznych. – Zamknięte są centra handlowe i duża część biurowców i to widzimy od razu w zapotrzebowaniu – mówi nam menedżer Innogy STOEN Operator, spółki, która zarządza siecią w Warszawie.
Dla pozostałych obszarów dystrybucyjnych takich danych na razie nie ma, próbujemy je uzyskać. O uzyskaniu danych w rozbiciu na poszczególne gałęzie przemysłu i usług można jednak tylko pomarzyć.
Kto i jak zużywa w Polsce zużywa prąd? Według danych GUS (niestety najświeższe pochodzą z 2018 r.) 36 proc. zużywa przemysł, 18 proc. gospodarstwa domowe, 5 proc. górnictwo, 3 proc. transport, 1 proc. rolnictwo, a 28 proc. pozostałe sektory – zwłaszcza, najbardziej dziś dotknięte, usługi. To dane brutto, w które wliczone jest także zużycie własne energetyki i ciepłownictwa, wynoszące aż 9 proc. całego krajowego zużycia.
Huty na razie dają do pieca
Przemysł hutniczy to gałąź, która pożera najwięcej prądu w naszym kraju. Tylko huty stali zużywają go ok. 3,6 TWh, do tego należy dorzucić huty metali nieżelaznych – KGHM, który zużywa ok. 3 TWh oraz huty cynku i ołowiu.
Okazuje się, że huty na razie pracują pełną parą. – Rynek jest niezły, na ten kwartał mamy zamknięte portfele zamówień – opowiada w rozmowie z WysokieNapiecie.pl Stefan Dzienniak z Arcelora Mittal Polska, prezes Hutniczej Izby Przemysłowo-Handlowej. Wpływ na to ma spore ograniczenie importu stali, z którym borykała się cała Unia Europejska przez ostatnie lata. – Mniej stali przyjeżdża z Turcji i Ukrainy, w zasadzie tylko Rosja utrzymała swój udział w rynku – mówi Dzienniak.
W dodatku stanęła część zachodnioeuropejskich hut. Duże znaczenie miała zwłaszcza zapaść produkcji we Włoszech, ktoś musi zapełnić lukę na rynku. Na razie korzystają na tym polskie huty. Arcelor Mittal nie zdecydował się jednak na uruchomienie wygaszonego pieca w Krakowie.
Ale czy jest szansa, że hutnictwo utrzyma produkcję? Europejscy producenci aut sygnalizują kryzys – klienci przestali kupować auta, więc fabrykom grożą przestoje. – Polska nie jest producentem blach karoseryjnych używanych do produkcji samochodów, głównym odbiorcą jest branża budowlana, która na razie działa. – Oczywiście jeśli przedłużą się przymusowe postoje w niemieckich fabrykach aut, to i polskie hutnictwo to odczuje, bo produkuje dla nich różne śruby, sworznie, wałki itd. – podsumowuje Dzienniak.
Ataku mikrobów na produkcję spółki na razie nie odczuwa także KGHM. Biuro prasowe miedziowego giganta informuje, że nie zmniejszył on apetytu na prąd.
Dobrą kondycję hutników potwierdza też Henryk Kaliś z Zakładów Górniczo-Hutniczych Bolesław, jednego z największych producentów cynku w Europie. – Nie zmniejszamy produkcji ani zużycia energii – powiedział nam Kaliś. Ale i w tej branży będzie odczuwalne ewentualne tąpnięcie w niemieckim sektorze automoto, bo cynk wykorzystywany jest również do cynkowania karoserii.
Czytaj także: Ceny ropy i gazu lecą w dół. Jakie będą dalsze skutki ataku koronawirusa?
Spada w usługach i małych firmach
Niestety, nie ma na razie dobrych wiadomości od największego krajowego dostawcy energii elektrycznej dla polskiej kolei czyli PKP Energetyka. Spółka zasila trakcję kolejową, jej najważniejszym klientami są przewoźnicy, zużywający w sumie ok. 1,7 proc. energii w skali kraju. Koleje mocno obcięły liczbę pociągów, spadło więc zużycie prądu. – Cała branża kolejowa zmaga się ze skutkami pandemii koronawirusa. W tej chwili trudno jest określić skalę negatywnego wpływu, ale będzie ona na pewno znacząca – powiedziała nam Katarzyna Koper z PKP Energetyka.
Kolejny sektor zużywający dużo prądu to chemia. – Szczegółowych danych na temat na skutków epidemii dla branży chemicznej jeszcze nie mamy – powiedział nam Tomasz Zieliński, prezes Polskiej Izby Przemysłu Chemicznego. Na razie wiadomo tylko tyle, że spadek produkcji dotknie przede wszystkim branżę tworzyw sztucznych.
Zieliński opowiada, że w najgorszej sytuacji są mali producenci, zwłaszcza opakowań, folii itp, którzy wykorzystywali do produkcji granulat z Włoch. Przestali go dostawać, a równocześnie spadł popyt na ich produkcję.
„Odnotowujemy obniżenie konsumpcji paliw, zarówno w Polsce, jak i pozostałych rynkach, na których działamy. Możliwe jest też obniżenie produkcji, jednak nie będzie to miało wpływu na odbiorców końcowych, w tym dostawy na stacje paliw” – informuje PKN Orlen. Koncern jednocześnie zaznacza, że w petrochemii obserwuje wzrost zapotrzebowania na produkty.
W galeriach zgasło światło
W dużo gorszej sytuacji od przemysłu są usługi. Zamknięte są centra handlowe, baseny, hotele, znaczna część sklepów. To w przeważającej mierze one odpowiadają za spadek zużycia prądu i spadek zapotrzebowania na moc. Jak tłumaczy w rozmowie z portalem WysokieNapiecie.pl Mateusz Brandt z Instytutu Doradztwa Energetycznego, centra handlowe zużywają od 1 GWh do nawet 20-30 GWh rocznie. Przeciętnie wychodzi ok. 10 GWh rocznie czyli nieco poniżej 1 GWh miesięcznie – wyjaśnia ekspert.
Zakładając, że w naszym kraju jest ok. 500 centrów handlowych, to z grubsza można wyliczyć, że spadek w „świątyniach handlu” sięgnie w marcu co najmniej jakieś 300-400 GWh (jakieś światło musi się jednak w galeriach palić). Jeśli do tego doliczymy hotele, baseny, pensjonaty, restauracje, kluby fitness, kina to okaże się, że w kwietniu sektor usług zużyje co najmniej 1 TWh mniej w porównaniu z kwietniem 2019 r. Już w marcu spadek zapotrzebowania w całym kraju rok do roku sięgnął 0,5 TWh.
Meblarze wyłączają maszyny
Jaka będzie następna branża, której spadek zapotrzebowania na prąd odczuje Krajowy System Energetyczny? Brandt przewiduje, że będą to meblarze. Kanapy i stoły przez internet sprzedają się gorzej niż np. AGD. Klienci w całej Europie lubią sobie pooglądać i pomacać, a nie mają jak. Polska jest meblarskim potentatem, wprawdzie nie jest to przemysł energochłonny, bo prąd to sporo poniżej 5 proc. kosztów ogólnych, ale za to zatrudnia 180 tys. ludzi, a 90 proc. produkcji idzie na eksport. Szefowie pięciu największych firm meblarskich wystosowali dramatyczny apel do premiera o pomoc, a dotychczasowe pomysły na wsparcie firm uznali za niewystarczające.
Czytaj także: Jak pandemia uleczy polską energetykę i górnictwo
Gdyby rząd miał dane nt. spadku zużycia prądu w poszczególnych gałęziach przemysłu, to pomogłoby to w zebraniu i potwierdzeniu informacji, które branże potrzebują natychmiastowej pomocy sektorowej, a które mogą poczekać. Niestety, w tym tempie zbierania danych przez nasze spółki dystrybucyjne i GUS poznamy je zapewne w 2022 r. Wtedy będą już interesowały tylko historyków.
Współpraca Marta Koblańska