Dofinansowanie projektów OZE o mocy powyżej 1 MW

Spis treści

Moc projektów OZE a dostępne dofinansowanie

W kontekście źródeł dofinansowania projektów polegających na instalacji Odnawialnych Źródeł Energii (OZE), kluczowe znaczenie ma ich moc. Zgodnie z koncepcją „linii demarkacyjnej” dla środków z Funduszy UE, mniejsze projekty OZE powinny być wspierane na poziomie regionalnym (wojewódzkim), większe projekty (o większej mocy) są zwykle objęte wsparciem na poziomie krajowym. Graniczne moce instalacji, warunkujące potencjalne źródło dofinansowania, zależne są od rodzaju źródła energii odnawialnej:

Warto wiedzieć, że powyższa demarkacja dotyczy sumarycznej mocy wszystkich jednostek wytwórczych danego rodzaju OZE wchodzących w skład wnioskującego o dofinansowanie projektu. Jednocześnie zaproponowane limity mocy nie dotyczą projektów realizowanych przez klastry energii lub spółdzielnie energetyczne oraz projektów parasolowych.

W niniejszym artykule skupiono się na dostępnych źródłach finansowania instalacji OZE o mocy powyżej 1 MW realizowanych przez przedsiębiorców. Katalog tych źródeł obejmuje: bezzwrotne dotacje oraz pożyczki preferencyjne, finansowane zarówno ze środków unijnych (w ramach polityki spójności – FEnIKS, Fundusz Modernizacyjny), jak i krajowych (pożyczki preferencyjne z NFOŚiGW i WFOŚiGW). Poniżej przedstawiono kilka głównych programów, w ramach których można poszukiwać finansowania na OZE.

Program FEnIKS jako główne źródło wsparcia

Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko 2021-2027 (dalej: FEnIKS) to kontynuacja Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko realizowanego w dwóch poprzednich perspektywach finansowych: w latach 2007-2013 oraz 2014-2020.

Instalacje z zakresu OZE są tutaj wspierane w ramach:

Poprawy efektywności energetycznej, czyli Działanie FENX.01.01 – wsparcie finansowe dla dużych i średnim przedsiębiorstw, które zmierzają do poprawy efektywności energetycznej poprzez między innymi zastosowanie źródła opartego na OZE. Przewiduje się tutaj wsparcie w formie instrumentów zwrotnych (pożyczki) z możliwym ewentualnym umorzeniem części zaciągniętego kapitału. Szczegóły będą znane niestety dopiero po ogłoszeniu naboru wniosków, którego data już trzykrotnie była zmieniana.
Realizacji komercyjnych instalacji z zakresu OZE w ramach Działania FENX.02.02 Rozwój OZE – wsparcie projektów związanych z budową lub przebudową instalacji odnawialnych źródeł energii do wytwarzania energii elektrycznej, cieplnej oraz wytwarzania paliw alternatywnych z OZE. Przewidziane jest tutaj wsparcie dla różnych typów instalacji OZE, jednak najbliższy konkurs (nadal nieogłoszony) będzie dedykowany tylko inwestycjom biogazowym i biometanowym – jak wynika z harmonogramu. Dokładniej kwalifikowane będą inwestycje z zakresu:
budowy, przebudowy i modernizacji odnawialnych źródeł energii w zakresie wytwarzania biometanu wraz z przyłączeniem do sieci gazowej,
budowy lub rozbudowy odnawialnych źródeł energii w zakresie wytwarzania energii elektrycznej i/lub cieplnej z biogazu wraz z magazynami energii działającymi na potrzeby danego źródła OZE oraz przyłączeniem do sieci.

Budżet ww. konkursu to 300 mln zł. Wnioskodawcami mogą być przedsiębiorcy. Zgodnie ze wspomnianą już wcześniej linią demarkacyjną, w ramach programów ogólnokrajowych (a takim jest właśnie FEnIKS) wspierane mogą być tylko instalacje biogazowe, o mocy:

energii elektrycznej pow. 0,5MWe i/lub
energii cieplnej pow. 0,5 MWth.

Oznacza to, że w ramach projektu musi być spełniony co najmniej jeden z wyżej wymienionych warunków.

Najprawdopodobniej w najbliższym konkursie kwalifikować się będą tylko te projekty, które będą posiadać warunki przyłączenia do sieci jako minimalny poziom gotowości do realizacji inwestycji. Kryterium związane z przyłączem będzie uznane za spełnione w przypadku m.in. zużywania wyprodukowanej energii lub paliw gazowych w całości lub w części na potrzeby własne, biometanu transportowanego w postaci sprężonej albo skroplonej środkami transportu innymi niż sieci gazowe, lub wykorzystywanego do tankowania pojazdów silnikowych bez konieczności jego transportu, przesyłania energii elektrycznej wytwarzanej z odnawialnych źródeł energii za pomocą linii bezpośredniej czy przesyłania biogazu wytworzonego w instalacji odnawialnych źródeł energii za pomocą gazociągu bezpośredniego.

Samo dofinansowanie będzie najpewniej udzielane w formie pożyczki preferencyjnej z możliwością jej umorzenia na poziomie ok. 20-30%. Szczegóły dla FENX.02.02 nie są jednak znane. Więcej będzie wiadomo dopiero w momencie opublikowania zatwierdzonych kryteriów wyborów projektów lub w momencie ogłoszenia konkursu.

A kiedy można spodziewać się ogłoszenia naborów z FEnIKSa? Dokładna data nie jest znana, a termin ogłoszenia był już w harmonogramie planowanych naborów kilkukrotnie zmieniany. Najpewniej nastąpi to jeszcze w maju br. Natomiast cały czas należy sytuację monitorować.

Energia odnawialna dla wsi

Program „Energia dla wsi„, finansowany ze środków Funduszu Modernizacyjnego, to inicjatywa, która wspiera rozwój energii odnawialnej na obszarach wiejskich i miejsko-wiejskich.

W ramach programu Wnioskodawcy (grupa zawężona do rolników i spółdzielni energetycznych) mogli ubiegać się o pożyczki preferencyjne oraz dotacje bezzwrotne na budowę instalacji OZE (instalacja fotowoltaiczna, instalacja wiatrowa, elektrownia wodna, biogazownia rolnicza pracująca w warunkach wysokosprawnej kogeneracji). Forma oraz wysokość wsparcia uzależnione były od typu instalacji OZE. Dofinansowany mógł być również magazyn energii, o ile zintegrowano go ze źródłem energii realizowanym w ramach tego samego projektu. Pierwszy konkurs w ramach tego programu cieszył się ogromnym zainteresowaniem, dlatego kolejny zaplanowany jest już na przełomie 2024/2025 roku. Dobra informacja jest taka, że pierwotny budżet konkursu wynoszący 1 miliard złotych został zwiększony aż do 3 mld złotych.

Co jeszcze w ramach Funduszu Modernizacyjnego?

Przede wszystkim Program Rozwój kogeneracji w oparciu o biogaz komunalny, którywspiera inwestycje polegające nabudowie nowych, rozbudowie lub modernizacji istniejących instalacji fermentacji selektywnie zebranych bioodpadów komunalnych i wykorzystanie uzyskanego biogazu do wytwarzania energii w warunkach wysokosprawnej kogeneracji. Wnioski można składać do końca czerwca 2024 r., co w kontekście wymagań dot. gotowości projektu nie jest odległym terminem – na moment składania wniosku o dofinansowanie należy posiadać minimum decyzję lokalizacyjną.

Jest to odpowiedni konkurs, jeśli Inwestor chce zbudować biogazownię opartą o substraty komunalne takie jak komunalne bioodpady czy komunalne osady ściekowe.

Środki krajowe jako alternatywa dla funduszy europejskich

Alternatywą dla środków unijnych są również środki krajowe, takie jak te w ramach Programu Energia Plus. Program ten cieszył się dotychczas ogromnym zainteresowaniem, zwłaszcza wśród inwestorów planujących budowę elektrowni fotowoltaicznych. Od przeszło dwóch lat było to jedyne źródło wsparcia takich projektów. Ogromne zainteresowanie spowodowało, że nabór do programu zakończył się 30 kwietnia 2024 roku, o pół roku wcześniej niż planowano, z uwagi na wyczerpanie dostępnych środków.

Program Energia Plus jest o tyle uniwersalny, że wspiera w zasadzie wszystkie inwestycje przyczyniające się do zmniejszenia negatywnego oddziaływania na środowisko, w tym również instalacje OZE. Wsparcie do tej pory udzielane było w postaci pożyczki preferencyjnej opartej o WIBOR 3M + 0,5% jednak nie mniej niż 1,5%.

Warto zatem śledzić temat ponownego uruchomienia tego konkursu, gdyż często jest to jedyne źródło wsparcia na planowane przedsięwzięcie.

Poza wspomnianym programem warto nadmienić, że w każdym regionie Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej mają również odrębną ofertę finansowania, w której znajdują się programy z zakresu ochrony powietrza, czyli także wspierające inwestycje w OZE.

Kluczowym punktem wyjścia jest jednak…..

…gotowość projektu do jego realizacji. Jest to jeden z ważniejszych czynników, który wpływa na ostateczny sukces pozyskania finansowania. W wielu programach na moment składania wniosku o dofinansowanie należy posiadać warunki przyłączenia do sieci jako kryterium dostępu. Nawet jeśli obligatoryjnie nie jest to wymagane to jednak każdorazowo ocenione na etapie oceny merytorycznej. Im bardziej zawansowany projekt pod kątem przygotowawczym tym szanse na pozyskanie dofinansowania bez wątpienia rosną.

Zaproszenie na wydarzenie online

Wszystkich Państwa pragnących przeszyć swą wiedzę na temat możliwości dofinansowania instalacji OZE o mocy powyżej 1 MW, zapraszamy na bezpłatny Webinar, który odbędzie się 21 maja 2023 roku o godzinie 13:00, poświęcony tej tematyce. Podczas wydarzenia szerzej omówimy bogatą ofertę finansowania oraz podzielimy się własnymi doświadczeniami w pozyskiwaniu dofinansowań i wdrażaniu projektów związanych z OZE.

Dodatkowo, podzielimy się naszym doświadczeniem płynącym nie tylko z 19 lat działalności w branży doradztwa unijnego, ale także w realizacji projektów inwestycyjnych. Potwierdzeniem tego doświadczenia jest fakt posiadania przez METROPOLIS własnych instalacji OZE: 0,5 MW biogazowni rolniczej oraz 1 MW farmy fotowoltaicznej. Aby zarejestrować się na to wydarzenie, prosimy skorzystać z formularza dostępnego na naszej stronie internetowej pod poniższym linkiem: www.metropolisdg.pl/webinar