Spis treści
Projekt nowelizacji ustawy o obszarach morskich (projekt UD 361) przeszedł przez Komisję Prawniczą i uzgodniony przez Komitet Stały Rady Ministrów. Nowela wpłynie na toczący się obecnie proces przyznawania nowych lokalizacji dla farma wiatrowych na Bałtyku. Przypomnijmy, że w tym roku ruszyła druga runda rywalizacji o 11 obszarów na Bałtyku, gdzie może powstać ok. 11 GW mocy w farmach wiatrowych. Zasada jest taka, że po wpłynięciu pierwszego wniosku o pozwolenia lokalizacyjne PSZW (pozwolenia na wznoszenie lub wykorzystywanie sztucznych wysp, konstrukcji i urządzeń) dla danego obszaru MI ogłaszał możliwość składania w ciągu 60 dni kolejnych wniosków. Inwestorzy złożyli ponad 130 wniosków. O każdą lokalizację stara się od 5 do nawet 15 inwestorów, ich wnioski wezmą udział w postępowaniach rozstrzygających.
Dla inwestorów w morskiej energetyce wiatrowej najważniejsze są proponowane zapisy dotyczące modyfikacji wniosków oraz kwestie remisu w postępowaniach rozstrzygających.
Czytaj także: Morskie farmy wiatrowe bez remisu
Poprawki oznaczają nowy wniosek
Według projektu modyfikacja wniosku w zakresie rodzaju planowanego przedsięwzięcia, jego lokalizacji wykraczającej poza proponowaną lokalizację wskazaną w tym wniosku, charakterystycznych parametrów technicznych wykraczających poza wartości graniczne wskazane we wniosku lub wartości planowanego przedsięwzięcia traktowane będzie jako wniesienie nowego wniosku i cofnięcie wniosku pierwotnego.
„Zakładanym skutkiem takiej zmiany będzie przyjęcie, że datą wniesienia wniosku jest data jego modyfikacji, co będzie oznaczało konieczność przeprowadzenia od nowa całej procedury, łącznie z opiniowaniem wniosku przez określone w ustawie organy” – czytamy w uzasadnieniu.
Przepis ma mieć zastosowanie do postępowań wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie ustawy. Po konsultacjach zrezygnowano w projekcie z 30-dniowego okresu przejściowego, obowiązującego po wejściu w życie ustawy, w którym inwestorzy mieli dokonywać zmian w złożonych już wnioskach o pozwolenia lokalizacyjne.
Doprecyzowanie ustawy o obszarach morskich w zakresie poprawiania wniosków jest konieczne, ponieważ już teraz Ministerstwo Infrastruktury ma problem z wnioskiem o pozwolenie lokalizacyjne dla farmy wiatrowej złożonym w 2017 roku. Spółka należąca do Ocean Winds (EDPR i Engie) zmodyfikowała w 2021 r. swój wniosek w taki sposób, że lokalizacja proponowanej farmy wiatrowej zmieściła się w przewidzianych w drugiej rundzie aplikacyjnej obszarach morskich. W ten sposób spółka zakwestionowała umorzenie przez MI swojego starego wniosku i wygrała sprawę w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym. Wyrok jest nieprawomocny i MI prawdopodobnie odwoła się od tego rozstrzygnięcia.
Czytaj także: Dlaczego Minister Infrastruktury przegrał w sprawach o lokalizację farm wiatrowych na morzu
Remis i postępowania rozstrzygające
Kolejna kwestia dotyczy wartości przedsięwzięcia podawanej we wniosku o PSZW. Według projektu „wartość planowanego przedsięwzięcia podaje się dla przedsięwzięć planowanych, realizowanych lub eksploatowanych w wyłącznej strefie ekonomicznej”. To – według uwag PGE – eliminuje część inwestycji dotycząca wyprowadzania mocy. Rozszerzono także zapis o parametrach technicznych we wniosku, które mają wynikać z przepisów odrębnych lub z uzyskanych punktów w postępowaniu rozstrzygającym.
W przypadku remisu w postępowaniu rozstrzygającym wygranym ma być ten inwestor, który w większej liczbie kryteriów uzyskał najwięcej punktów. Jeśli to nie wyłoni zwycięzcy, to liczyć się będzie największa liczba punktów w decydującym kryterium. Obecnie tym decydującym kryterium jest sposób finansowania planowanych przedsięwzięć. Gdy i to nie przyniesie rozstrzygnięcia, wygra ten wnioskodawca, z wniosku którego wynika niższy stosunek wartości planowanej morskiej farmy wiatrowej do jej maksymalnej mocy zainstalowanej. Z kolei przy innych przedsięwzięciach decydować ma niższa wartość inwestycji.
Co ciekawe, Minister Klimatu i Środowiska Anna Moskwa wnioskowało o to, by wprowadzić przy remisie przepisy eliminujące ewentualną wysoką koncentrację pozwoleń w rękach jednej grupy kapitałowej. MI odpowiedziało, że w rozporządzeniu w sprawie oceny wniosków w postępowaniu rozstrzygającym wprowadzono mechanizm ograniczania możliwości wygrania wszystkich postępowań przez jednego inwestora ze względu na odejmowanie od potencjału finansowego środków przeznaczonych na realizację kolejnych wnioskowanych przedsięwzięć.
Zawieszenie postępowań
Postępowanie o wydanie pozwolenia będzie mogło też zostać zawieszone maksymalnie na 3 lata w przypadku przystąpieniu do zmiany planu zagospodarowania przestrzennego morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej.
Zgodnie z projektowanymi przepisami możliwe będzie nakazanie usunięcia sztucznych wysp, konstrukcji, urządzeń, elementów infrastruktur, kabli i rurociągów zbudowanych i wykorzystywanych bez pozwolenia lub uzgodnienia oraz spowodowanych szkód w środowisku. W projekcie ustawy szczegółowo reguluje się kwestie morskich badań naukowych, dostosowując przepisy do Konwencji ONZ i UNESCO.
Certyfikacja i wyprowadzanie mocy
Warto przypomnieć, że 13 sierpnia weszła w życie zmiana ustawy o bezpieczeństwie morskim oraz ustawy o obszarach morskich Rzeczpospolitej Polskiej, która reguluje m.in. kwestie certyfikacji morskich farm wiatrowych i wyprowadzenia z nich mocy. Aby ubiegać się o PSZW dla kabli wyprowadzających prąd z morskich farm wiatrowych posiadać warunki lub umowę przyłączeniową farmy do sieci elektroenergetycznej. To ma zapobiec blokowaniu na wyrost obszarów i możliwości wyprowadzenia mocy z morskich farm wiatrowych, które mają obowiązujące pozwolenia.