W biuletynie informacji Urzędu Regulacji Energetyki, w dziale „Rejestry i Bazy” pojawił się Rejestr Klastrów Energii. Dokumenty niezbędne do wpisu można odnaleźć w tym miejscu. Rejestr został wprowadzony zgodnie z zapisami ustawy z dnia 17 sierpnia 2023 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii, w dużej mierze poświęconej klastrom energii.
28 sierpnia 2023 r. prezydent Andrzej Duda podpisał w/w ustawę, której znacząca część weszła w życie 2.10.2023. Jednym z kluczowych elementów nowelizacji był dobrowolny Rejestr Klastrów Energii, który jest dostępny właśnie od początku tego roku. Wnioski należy składać do właściwych miejscowo Oddziałów Terenowych URE.
Utworzenie rejestru ma się przyczynić do wzmocnienia transparentności funkcjonowania klastrów Wpis do rejestru został powiązany z weryfikacją uprawnień do udziału w przewidzianym dla klastrów nowym mechanizmie wsparcia. Rejestr klastrów energii ma być prowadzony w postaci elektronicznej i umieszczany w Biuletynie Informacji Publicznej.
Przypomnijmy, że zgodnie z założeniami ustawodawcy, nowelizacja ma na celu m.in. doprecyzowanie przepisów określających zakres podmiotowy, przedmiotowy oraz obszar działalności klastra energii. Ponadto zapewnia warunki rozwoju klastrów energii, przez wprowadzenie mechanizmu premiowania zużywania energii wytworzonej przez członków klastra na własne potrzeby. Przepisy mają też spowodować ułatwienie współpracy poszczególnych członków klastra energii z operatorami systemów dystrybucyjnych przez określenie szczególnych zasad tej współpracy; określenie wymagań, których spełnienie przez klaster energii będzie umożliwiać skorzystanie ze zwolnienia z opłat określonych w ustawie oraz z preferencyjnego sposobu rozliczeń. Ta ostatnia, najważniejsza jak się wydaje, część przepisów wejdzie w życie w lipcu tego roku. Określone będą wymagania w zakresie stopnia pokrycia, w ciągu roku łącznych potrzeb własnych członków klastra energii, w zakresie energii elektrycznej, łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej, łącznej mocy magazynów energii na określonym w ustawie poziomie, a także wymóg, aby co najmniej 30%, zaś od dnia 1 stycznia 2027 r. co najmniej 50%, energii wytwarzanej w klastrze energii pochodziło z OZE.
„Od początku stycznia do Izby trafiają zapytania ze strony samorządów, koordynatorów i innych członków klastrów energii. Widzimy, że wszyscy bardzo poważnie podchodzą do nowych regulacji. Naszym zdaniem rejestr URE uporządkuje sytuację na rynku i zapewne będzie również istotnym czynnikiem w przyszłych programach wsparcia dla energetyki rozproszonej. Już druga połowa 2023 roku upływa pod znakiem bardzo silnego rozwoju klastrów energii w Polsce. Niewątpliwie, poza wejściem w życie nowelizacji ustawy o OZE, ogromnym bodźcem dla rynku jest wsparcie przygotowane przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii . Słowa uznania należą się pracownikom Wydziału Energetyki Prosumenckiej i Rozproszonej w Departamencie Gospodarki Niskoemisyjnej, którym udało się stworzyć spójny i dobrze przemyślany system. Jego pierwszą odsłoną był wrześniowy nabór, którego celem było wyłonienie 139 projektów klastrów energii, spółdzielni energetycznych i samorządów, w ramach których przygotowana zostanie dokumentacja dla dalszych inwestycji w OZE. Natomiast 9 grudnia 2023 r. zatwierdzono regulamin wyboru przedsięwzięć, którego celem jest wyłonienie najlepszych projektów klastrów energii, w ramach których będzie można realizować przedsięwzięcia infrastrukturalne w zakresie odnawialnych źródeł energii. Budżet tego naboru wynosi 241 mln zł” – komentuje Tomasz Drzał, Dyrektor Zarządzający Krajowej Izby Klastrów Energii i OZE.