Photon Energy – jako część grupy inwestorów – złożył zawiadomienie o sporze, które wynika z naruszenia przez Republikę Czeską zobowiązań zakładanych przez Traktat Karty Energetycznej (ECT) oraz umowę między Czeską i Słowacką Republiką Federalną a Konfederacją Szwajcarską w sprawie popierania i wzajemnej ochrony inwestycji (BIT). Naruszenie wiąże się z proponowanymi poważnymi zmianami i redukcją wsparcia państwa dla projektów fotowoltaicznych w Republice Czeskiej, podała spółka.
ECT jest wielostronnym instrumentem, który Republika Czeska zawarła między innymi w celu promowania długoterminowej współpracy w dziedzinie energetyki, opartej na komplementarności i wzajemnych korzyściach. Działania i zaniechania Republiki Czeskiej naruszają postanowienia ECT dotyczące ochrony inwestycji, w szczególności, między innymi, klauzulę sprawiedliwego i równego traktowania ECT oraz zakaz nielegalnego wywłaszczenia, podano.
"Republika Czeska przyjęła program przyciągający inwestycje w sektorze energii odnawialnej. Po dokonaniu inwestycji w projekty fotowoltaiczne w oparciu o ten program inwestorzy mogą ucierpieć z powodu znacznego zmniejszenia przychodów, a tym samym znacznego zmniejszenia wartości ich inwestycji" – czytamy w komunikacie.
W latach 2005-2013 Republika Czeska przyjęła system wsparcia państwa dla nowych elektrowni fotowoltaicznych, który miał zapewnić stabilny i niezawodny zwrot z inwestycji w oparciu o przewidywalne ceny energii elektrycznej w ramach taryfy gwarantowanej i/lub dotowaną premię ekologiczną wypłacaną dodatkowo do rynkowej ceny energii elektrycznej. Program ten był pierwotnie oparty na ustawie o wspieraniu wytwarzania energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych. Została ona zmieniona i zastąpiona ustawą o wspieranych źródłach energii. Chociaż ustawa ta również została zmieniona, Republika Czeska zapewniła, że elektrownie fotowoltaiczne uruchomione w latach 2009-2010 będą kwalifikować się do wsparcia przez okres 20 lat od rozpoczęcia ich eksploatacji. We wrześniu 2021 r. Republika Czeska ustaliła próg IRR dla kontroli nadwyżki rekompensaty dla wszystkich technologii energii odnawialnej w jednolitym przedziale od 8,4% do 10,6%. Chociaż nie było określonego IRR dla projektów fotowoltaicznych, rząd zdecydował, że zakres IRR dla fotowoltaiki powinien wynosić 8,4%. Poprawka obejmowała zwiększenie opłaty solarnej dla elektrowni fotowoltaicznych uruchomionych w 2009 i 2010 roku, która z czasem będzie wzrastać. Państwo zapewniło, że będzie to ostateczna korekta systemu wsparcia, podkreślono.
Po i pół roku funkcjonowania, wbrew swoim zapewnieniom, Republika Czeska zamierza ograniczyć i zlikwidować wsparcie dla poszczególnych projektów. Środki, w szczególności te, które są obecnie przedmiotem debaty w parlamencie, istotnie zmieniają wcześniej ustalone warunki wsparcia państwa dla projektów PV, wskazała spółka.
"Środki te obejmują:
(i) Usunięcie wsparcia państwa dla zakładów produkujących energię elektryczną ze źródeł odnawialnych w czasach ujemnych cen energii elektrycznej.
(ii) Zmniejszenie zakresu nadmiernej rekompensaty IRR (6,3%-8,4%) i wprowadzenie indywidualnej kontroli IRR. Projekty fotowoltaiczne, które zostały podłączone do sieci w 2009 i 2010 roku i mają moc ponad 30 kW, będą musiały co roku przekazywać informacje operatorowi rynku.
(iii) Ponowne obliczenie IRR w oparciu o oczekiwany okres eksploatacji o około 10 do 20 lat dłuższy niż poprzednio stosowany 20-letni okres eksploatacji" – czytamy dalej.
System znacznie zmniejszy zakres nadwyżki rekompensaty IRR i pozwoli na indywidualne kontrole. Równolegle z usunięciem ujemnego wsparcia cenowego inwestorzy odczują znaczną redukcję wsparcia (i wartości swoich inwestycji). Inwestorzy słusznie oczekiwali, że Republika Czeska utrzyma wsparcie, które skłoniło ich do inwestycji. Środki te pozbawią inwestorów korzyści, których zgodnie z prawem oczekiwali, i drastycznie zmniejszą rentowność projektów PV, wskazano również.
"Opisane powyżej środki stanowią poważne naruszenie obowiązków Republiki Czeskiej wynikających z Traktatu WE, w tym m.in. obowiązku zapewnienia sprawiedliwego i równego traktowania oraz obowiązku niewywłaszczania. W bezpośredniej konsekwencji naruszeń Republiki Czeskiej inwestorzy poniosą straty i inne niekorzystne skutki gospodarcze. Będą oni domagać się od Republiki Czeskiej zrekompensowania im wszelkich strat i niekorzystnych warunków gospodarczych, jakie poniosą" – czytamy dalej w materiale.
Republika Czeska jest proszona o powiadomienie inwestorów listem zwrotnym, czy chce podjąć rozmowy w celu polubownego rozstrzygnięcia sporu, zakończono.
Photon Energy dostarcza rozwiązania z zakresu energii słonecznej. Spółka jest notowana na głównym rynku GPW od 2021 r.
(ISBnews)
