W 2021 r. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki Rafał Gawin zainaugurował prace zespołów ekspertów, którzy wypracowali Porozumienie Społeczne Regulatora Sektorowego i Branży Dystrybucyjnej pod nazwą „KARTA EFEKTYWNEJ TRANSFORMACJI SIECI DYSTRYBUCYJNYCH POLSKIEJ ENERGETYKI”.
Projekt dotychczas realizowały cztery Zespoły Zadaniowe (Zespół prawny, Zespół ds. eksploatacji i elastyczności sieci, Zespół ds. inwestycji oraz Zespół ds. taryf), z Komitetem Sterującym na czele. W pierwszym etapie do porozumienia przystąpiło pięciu największych operatorów systemów dystrybucyjnych energii elektrycznej w kraju (Enea, Energa, PGE, Stoen i Tauron). Ponieważ Karta ma charakter otwarty, każdy OSD – bez względu na skalę działalności dystrybucyjnej – może w dowolnym czasie przystąpić do tego projektu i poddać się postanowieniom Karty.
W celu zaangażowania w projekt kolejnych uczestników rynku, z inicjatywy Prezesa URE Rafał Gawina po rekomendacjach Komitetu Sterującego, powołany został Zespół ds. OSDn, a w jego skład weszli eksperci Krajowej Izby Klastrów Energii i OZE oraz Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Dystrybutorów niezależnych Energii Elektrycznej. 8 lutego w Urzędzie Regulacji Energetyki odbyło się pierwsze spotkanie Zespołu, którego zadaniem jest między innymi opracowanie zasad i zakresu współpracy pomiędzy OSD i OSDn.
Prezes URE już pod koniec ubiegłego roku zaprosił niezależnych operatorów, skupionych w Krajowej Izbie Klastrów Energii do przedstawienia koncepcji zaangażowanie OSDn w proces transformacji energetycznej. Praktycznym wymiarem wkładu ekspertów będzie projekt umowy ramowej dotyczącej współpracy pomiędzy operatorami lub umowy o świadczenie usług dystrybucji, uwzględniającej status operatorski współpracy OSD i OSDn, jak również zakres ich zadań i odpowiedzialności. Założeniem prac grupy roboczej jest również opisanie roli OSDn, jaką mogą oni pełnić z perspektywy zwiększenia elastyczności polskiego systemu energetycznego oraz nadania polskiej energetyce lokalnego wymiaru i pobudzenia aktywności odbiorców końcowych i lokalnych wytwórców.
Niezależni operatorzy skupieni w KIKE, zadeklarowali ponadto chęć przystąpienia do Karty Efektywnej Transformacji Sieci Dystrybucyjnych Polskiej Energetyki, o której otwartym charakterze informował Prezes URE. Bezspornym jest, że transformacja polskiej energetyki wymaga pilnej poprawy efektywności energetycznej (także poprzez ograniczanie strat sieciowych), sprawnego przyłączania do sieci rozproszonych, odnawialnych źródeł i magazynów energii oraz instalacji hybrydowych, które mogą być podstawą do stosowania usług elastyczności energetycznej na ograniczonych, zdefiniowanych terenach objętych obszarowymi koncesjami dystrybucyjnymi OSDn.
Naturalna regionalizacja OSDn, w sposób szczególny nadająca im rolę integratorów lokalnych inicjatyw energetycznych, obsługi klastrów i społeczności energetycznych, zapewniających wymianę energii pomiędzy lokalnymi wytwórcami, magazynami energii i odbiorcami, a także bilansujących energię w wymiarze lokalnym, daje przesłanki do zupełnie nowego postrzegania roli OSDn jako podmiotów mogących aktywnie wpływać na ograniczanie zmiennego oddziaływania zjawisk zachodzących w sieciach lokalnych na sieci OSDp. Finalnie przełoży się to na racjonalizację potrzeb inwestycyjnych OSDp.
Kolejne spotkanie Zespołu ds. OSDn zaplanowane zostało na 23 lutego. Do tego czasu eksperci KIKE i OSDnEE mają opracować wstępną wersję umowy ramowej wiążącej OSDn i OSD.
„Inicjatywa Prezesa URE i pierwsze spotkanie Zespołu Zadaniowego pokazało jak ważnym elementem nowego rynku energii jest współpraca między państwowymi OSD, a prywatnymi spółkami, działającymi lokalnie – OSDn. Na naszych oczach zmienia się obraz polskiej energetyki, transformacji poddawany jest jej dotychczasowy model. Do lamusa odchodzi system, w którym prąd przesyłany był jednokierunkowo. W modelu energetyki rozproszonej sieć wykorzystywana jest w obu kierunkach. Tak dużej liczby źródeł w polskim systemie jeszcze nigdy nie było, a będzie ich wciąż przybywać. W zasadzie jedynie OSDn są w stanie elastycznie dostosować się do nowej rzeczywistości rynkowej i odpowiednio zbilansować lokalny przepływ energii, miedzy źródłami i odbiorcami. Dlatego też stworzenie umowy, na bazie której będzie można rozliczać współpracę prywatnych OSDn i dużych OSD, jest niezwykle istotne.” – wyjaśnia Albert Gryszczuk, prezes Krajowej Izby Klastrów Energii i OZE
