Polska zaspokaja coraz większą część swojego zapotrzebowania na energię ze źródeł odnawialnych, ale nadal, jako kraj, jesteśmy silnie uzależnieni od węgla, ropy naftowej i gazu. W obliczu rosnących cen energii i zobowiązań do ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, istnieje konieczność dywersyfikacji źródeł oraz podjęcia wysiłków mających na celu przyspieszenie przejścia na OZE. Rosyjska inwazja na Ukrainę spowodowała zagrożenie dla stałych i przystępnych cenowo dostaw energii w Europie. Jest to spowodowane, w szczególności ograniczaniem (a wręcz całkowitym zaprzestaniem) dostaw surowców.
Jednym z największych problemów dla polskiej energetyki konwencjonalnej jest susza i wysokie temperatury. Węglowe bloki chłodzone są wodą. Jeśli w Polsce panuje upał, elektrownie nie mogą pobierać jej z otoczenia, a wypuszczenie rozgrzanej cieczy z powrotem do rzeki, czy innego zbiornika naturalnego, zagrażałoby wodnym ekosystemom. Listę problemów polskiej energetyki uzupełniają, wspomniane już wcześniej, braki w dostawach węgla.
W okresie wakacyjnym w 2022r. przestoje zanotowały obiekty, między innymi, w Połańcu, Opolu, Turowie i Kozienicach. Państwowe spółki wyjaśniają, że bloki są wyłączane z konieczności oszczędności brakującego na rynku węgla i przez potrzebne naprawy.
Energia wiatrowa i słoneczna zasadniczo nie wymagają wody, a zatem nie zanieczyszczają zasobów wodnych, nie ograniczają dostaw wody pitnej i nie konkurują z innymi ważnymi potrzebami wodnymi, w przeciwieństwie do paliw kopalnych, które mają znaczący, w większości przypadków negatywny wpływ na zasoby wodne. Zarówno wydobycie węgla, jak i odwierty gazu ziemnego nie pozostają obojętne dla środowiska naturalnego i mogą zanieczyszczać źródła wody pitnej. Ponadto elektrownie zasilane węglem lub gazem oraz mająca powstać w Polsce elektrownia jądrowa są zależne od posiadania wystarczającej ilości wody do chłodzenia, co oznacza, że poważne susze i fale upałów mogą zagrozić wytwarzaniu energii elektrycznej.
OZE uzupełnia system w momentach największego zapotrzebowania na energię.
Odnawialne źródła energii są najtańszą i najczystszą dostępną energią. Ich atutem jest też to, że mogą być wytwarzane w kraju, co pozwala zmniejszyć nasze zapotrzebowanie na import energii. Od kilku lat spełniają rolę stabilnych źródeł niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania polskiego systemu energetycznego. Wielokrotnie stanowiły żelazną rezerwę i uzupełniały braki w generacji energii, które były wynikiem niewydolności energetyki konwencjonalnej. Najlepszym przykładem był dzień 12 grudnia 2022 roku, kiedy zapotrzebowanie na energię w Polsce było tak duże, że rezerwa systemowa wynosiła „0”. Na szczęście moc OZE tego dnia wyniosła aż 10 500 MW. Generacja OZE znakomicie wypełnia zapotrzebowanie na energię, w dniach, kiedy jest ono wyjątkowo wysokie.
Produkcja energii z OZE, kilka tygodni temu – 29 grudnia 2022 roku – zaspokoiła aż połowę naszego dobowego zapotrzebowania.
Likwidacja zależności od paliw kopalnych będzie wymagała masowego rozwoju odnawialnych źródeł energii. Wiatr, Słońce, biomasa roślinna, ciepło z ziemi mogą zapewnić ogromne i stale uzupełniane polskich zasobów energetycznych. Systemy fotowoltaiczne i wiatrowe mogą działać niezawodnie w warunkach, w których funkcjonowanie elektrowni zasilanej paliwami kopalnymi jest niemożliwe. Zwiększenie podaży energii z OZE pozwoliłoby nam zastąpić wysokoemisyjne źródła energii i znacznie zmniejszyć emisje gazów cieplarnianych. Przejście na czystą energię pomoże z czasem ustabilizować i obniżyć ceny energii oraz zmniejszyć zależność od importu poprzez zwiększenie konkurencji i dywersyfikację naszych źródeł energii.
– Odnawialne źródła energii stanowią obecnie 26% światowej energii elektrycznej, ale według Międzynarodowej Agencji Energii (IEA) przewiduje się, że do 2024 r. ich udział osiągnie 30%. To kluczowy czas dla energii odnawialnej — uważa Fatih Birol, dyrektor wykonawczy International Energy.
Chociaż budowa instalacji odnawialnych źródeł energii wymaga początkowych inwestycji, to mogą one działać przy bardzo niskich kosztach. W przypadku większości technologii czystych energii „paliwo” jest bezpłatne, natomiast ceny paliw kopalnych mogą się znacznie różnić i są podatne na znaczne wahania. Budujmy więc OZE.
