Agencja ratingowa Fitch ostrzega, że skokowy rozwój technologii magazynowania energii podkopie pozycję ważnych dzisiaj gałęzi przemysłu. Podzieli rynek na wygranych i przegranych.
Szybki rozwój technologii magazynowania energii może podkopać profil kredytowy koncernów energetycznych, naftowych, czy motoryzacyjnych i zagrozić spłacie zaciągniętych przez nie obligacji korporacyjnych o łącznej wartości 3,4 tryliona dolarów. To prawie jedna czwarta tego rynku na świecie.
Jak piszą autorzy najnowszego raportu „Disruptive Technology: Batteries”, przyspieszenie elektryfikacji transportu spektakularnie obniży profil kredytowy firm z sektora naftowego. Może też pogorszyć ekonomikę elektrowni pracujących tylko w godzinach szczytowego zapotrzebowania na energię (już dziś ich pozycja w systemie energetycznym nie jest łatwa, stąd m.in. myślenie o rynkach mocy). Skokowy rozwój technologii magazynowania będzie przełomowy również dla koncernów energetycznych i sektora motoryzacyjnego – niekoniecznie w pozytywnym sensie. Podzieli rynek na wygranych i przegranych. Największym, a może i jedynym wygranym będą odnawialne źródła energii. Efektywne systemy magazynowania umożliwią zwiększenie ich udziału w całkowitej produkcji.
Magazyny energii można wykorzystać na wiele sposobów: do spłaszczania szczytów zapotrzebowania na moc, do równoważenia zmiennej produkcji energii w OZE, wspierania energetyki rozproszonej, poprawy jakości i niezawodności zasilania. A przede wszystkim można nimi zastąpić silniki spalinowe. I dlatego technologia magazynowania jest przedmiotem poważnych badań naukowych na uczelniach i w znanych firmach takich jak Tesla, Nissan, BMW i BASF.
Większość długoterminowych prognoz zakłada, że efektywność magazynów energii będzie rosła stopniowo. Będą one wypierać z rynku tradycyjne metody wytwarzania energii dość powoli, co da dotychczasowym graczom czas na dostosowanie i zmianę strategii rynkowych.
Ale według przedstawicieli Fitch Ratings nie można wykluczyć także drugiej opcji – przełomu technologicznego, zwłaszcza gdyby badania były wspierane przez politykę. Wówczas horyzont zmian byłby dużo krótszy. Biorąc pod uwagę, że Europejczycy wymieniają auta na nowe średnio co 10 lat, agencja wylicza, że w przypadku przełomu technologicznego i wymiany 50% samochodów na elektryczne, europejski rynek paliwowy w ciągu dekady skurczyłby się o jedną czwartą. Analogiczne wnioski można wyciągać nie tylko dla akumulatorówi litowo-jonowych, ale też dla alternatywnych technologii magazynowania, wykorzystywanych na poziomie sieci i dla ogniw paliwowych.
Nowoczesne układy magazynowania różnią się od technologii już teraz wykorzystywanych przez firmy energetyczne (np. elektrowni szczytowo-pompowych) tym, że są modularne, skalowalne i mogą być przenoszone. Ich głównymi problemami są wciąż pozostawiająca sporo do życzenia pojemność oraz koszty. Ze względu na wysokie ceny tych urządzeń Fitch prognozuje, że będą rozwijać się na razie na rynkach o największych różnicach cen energii między szczytem a tzw. doliną – np. Nowy Jork, południowa Kalifornia czy wyspy – Hawaje i Puerto Rico. Ale już teraz operatorzy systemów na całym świecie eksperymentują z niewielkimi bateriami, wykorzystując jest w celu zapewnienia niezawodności sieci i częstotliwości.
Fitch wskazuje też na inne wyzwania: konieczność rozbudowy stacji ładowania samochodów elektrycznych, tempo ładowania, czy utratę pojemności akumulatorów w czasie. Kiedy problemy techniczne zostaną rozwiązane? Przedstawiciele agencji przyznają, że tempo rozwoju technologicznego nie daje się precyzyjnie zaprognozować. Można jednak użyć pewnych szacunków a te są interesujące.
Gdyby efektywność akumulatorów litowo-jonowych pod względem szybkości ładowania, pojemności i zasięg rosły o 6-9% w skali roku, to samochody elektryczne będą alternatywą cenową (bez wsparcia) dla pojazdów spalinowych w 2030 r.
Zaopatrywanie w paliwo statków przestawionych na napęd LNG dwa lata temu było postrzegane jak jeden z najważniejszych kierunków rozwoju usług związanych ze skroplonym gazem i terminalami. Wiele wskazuje jednak, że na razie bałtyckie terminale będą centrami dystrybucji LNG autocysternami.
Spośród niemal 4,7 tys. elektrowni przyłączonych do sieci energetycznych w Polsce ponad połowa to elektrownie fotowoltaiczne. Ich łączna moc jest znikoma w porównaniu do innych technologii, a produkcja energii jeszcze mniejsza, ale sytuacja dynamicznie się zmienia.
Czeski EPH ma kupić elektrownię w Rybniku, a australijski fundusz inwestycyjny IFM – należące do EDF elektrociepłownie. Zanosi się na długi spór prawny Francuzów i potencjalnych kupców z polskim rządem.