Spis treści
Odnawialne źródła energii (OZE) odgrywają kluczową rolę w globalnej polityce energetycznej. Dzieje się tak ze względu na potrzebę ograniczenia emisji dwutlenku węgla, który negatywnie oddziałuje na naszą planetę.
Fotowoltaika w Polsce
Jednym z najpopularniejszych sposobów pozyskania czystej energii jest fotowoltaika. Technologia ta pozwala zmienić energię słoneczną w prąd elektryczny. Sektor ten rozwija się bardzo dynamicznie i zyskuje wielu zwolenników również w Polsce.
Polska ma duży potencjał rozwoju użycia fotowoltaiki do produkcji energii elektrycznej, ale ciągle nie jest on w pełni wykorzystany. W 2023 roku udział energii odnawialnej w krajowym miksie energetycznym wyniósł około 27 proc. Do 2030 roku, według planów rządowych, ma on wzrosnąć do ponad 32 proc. Jednym z kluczowych elementów tego wzrostu będzie właśnie rozwój farm fotowoltaicznych na dużą skalę.
Dzierżawa ziemi pod instalacje fotowoltaiczne może stać się jednym z głównych sposobów na generowanie dodatkowych dochodów przez właścicieli gruntów, a także istotnym wkładem w transformację energetyczną kraju.
W jaki sposób można zarabiać na dzierżawie ziemi pod fotowoltaikę?
Posiadając odpowiedni, z punktu widzenia inwestora, grunt możemy go wydzierżawić. Przedsiębiorca buduje na działce niezbędną infrastrukturę oraz instaluje panele fotowoltaiczne. W zamian za udostępnienie ziemi jej właściciel otrzymuje regularnie ustalone z inwestorem wynagrodzenie. Umowa dzierżawy w tym przypadku zawierana jest na okres od kilku do nawet kilkudziesięciu lat, co gwarantuje uzyskiwanie stabilnych przychodów.
Jakie grunty nadają się pod instalacje fotowoltaiczne?
Grunt pod instalację fotowoltaiczną musi spełniać określone wymogi:
- lokalizacja – położenie gruntu musi zapewniać odpowiednie nasłonecznienie. Najlepiej sprawdzają się płaskie tereny lub działki o niewielkim kącie nachylenia, przy czym stok nie może być zwrócony na północ. Na działce, ani w jej pobliżu, nie powinno być naturalnych przeszkód (np. drzew) lub zabudowań, które mogłyby rzucać cień. Co ciekawe, regionem z największym potencjałem fotowoltaicznym jest południowo-wschodnia część krau;
- powierzchnia – aby inwestycja była opłacalna, działka powinna mieć powierzchnię przynajmniej jednego hektara. Łatwiej będzie nam znaleźć dzierżawcę na większe działki, które umożliwiają montaż większej liczby paneli wraz z potrzebną infrastrukturą, dzięki czemu zwiększy się rentowność inwestycji;
- klasa gruntu – im gorszej jakości grunt, tym lepiej. Ziemie o wysokiej jakości (od I do III klasy) są przeznaczone pod działalność rolniczą. W przypadku klas od IV do VI możliwe będzie ich wyłączenie z produkcji rolnej i budowa na nich instalacji do produkcji energii elektrycznej;
- stan prawny – grunty, które będziemy chcieli wydzierżawić, muszą być wolne od obciążeń, takich jak hipoteki. Działka musi być objęta Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego, który będzie dopuszczał budowę instalacji fotowoltaicznej.
Jak wydzierżawić działkę pod fotowoltaikę?
Jednym z najważniejszych elementów całego procesu jest znalezienie odpowiedniego inwestora. Ogłoszenie zawierające szczegółowe dane dotyczące działki, jej lokalizację, powierzchnię, przeznaczenie i oczekiwane wynagrodzenie z tytułu dzierżawy warto zamieścić na wyspecjalizowanych serwisach ogłoszeniowych, na przykład tu: https://www.nieruchomosci-online.pl/dzialki,wynajem/.
Potencjalny inwestor przed zawarciem umowy na pewno będzie chciał sprawdzić stan prawny działki, warunki techniczne, topografię terenu i nasłonecznienie. Konieczne będzie też zweryfikowanie dostępności odpowiedniej infrastruktury w tym technicznych możliwości przyłączenia instalacji do sieci energetycznej.
Brak odpowiednich przyłączy i konieczność poniesienia przez inwestora dodatkowych wydatków na pewno zostanie przez niego wykorzystana w trakcie negocjacji warunków umowy. Najczęściej zawierane są umowy dzierżawy na okres od 20 do 30 lat z możliwością jej przedłużenia. Umowa powinna zawierać wszystkie ustalenia stron, w tym wysokość wynagrodzenia oraz warunki jej wcześniejszego zerwania.
W umowie konieczne jest też podanie wszystkich szczegółów dotyczących gruntu, jego lokalizacji, powierzchni, numerów działek czy numerów ksiąg wieczystych. Dzierżawca będzie chciał również sprawdzić, że mamy prawo własności gruntu.
Dopiero po podpisaniu umowy inwestor będzie mógł przystąpić to przygotowania projektu technicznego oraz będzie mógł wystąpić o wydanie niezbędnych pozwoleń. Po spełnieniu wszelkich formalności możliwe jest rozpoczęcie budowy, która w zależności od wielkości danej farmy może trwać od kilku do kilkunastu miesięcy.
Szanse i ryzyka dla właściciela ziemi
Dzierżawa ziemi pod instalacje fotowoltaiczne przynosi właścicielom gruntów wiele korzyści, ale wiąże się również z pewnymi ryzykami. Warto je rozważyć przed podjęciem decyzji o wynajmie ziemi.
Dzierżawa gruntu gwarantuje jego właścicielowi stałe, regularne dochody przez cały okres trwania umowy. Jeśli w umowie znajdą się odpowiednie zapisy, to wysokość opłaty może być regularnie waloryzowana np. o wysokość inflacji. Jest to stabilne wsparcie finansowe dla domowego budżetu i często jedna z nielicznych możliwości zarabiania na gruncie o słabej jakości, na którym produkcja rolna byłaby trudna lub niemożliwa.
Dzierżawa gruntu wyspecjalizowanej firmie, która zajmie się realizacją inwestycji oraz zarządzaniem farmą fotowoltaiczną sprawia, że właściciel nie musi się angażować. Cała odpowiedzialność za eksploatację i utrzymanie urządzeń we właściwym stanie technicznym leży po stronie inwestora.
Z kolei inwestor może dzięki niej obniżyć koszty inwestycji, które byłyby zdecydowanie wyższe w przypadku konieczności zakupu działki.
Instalacja fotowoltaiczna nie wpływa negatywnie na wartość gruntu. Po zakończeniu umowy istnieje możliwość jej przedłużenia na nowych warunkach, znalezienia nowego dzierżawcy, lub sprzedaży. Zawarta umowa sprawia jednak, że właściciel nie może korzystać z gruntu, ani nim dysponować. W przypadku zmiany planów i chęci zerwania umowy właściciel może ponieść dotkliwe konsekwencje finansowe.
Przed podjęciem decyzji o dzierżawie warto więc dokładnie przeanalizować warunki umowy oraz ocenić potencjalne ryzyka, aby zyskać jak najwięcej korzyści z tego rozwiązania.
