Spis treści
Sąd Apelacyjny prawomocnie uchylił decyzję Prezesa UOKiK o nałożeniu na Gazprom 29 mld złotych kary za zawiązanie bez zgód antymonopolowych konsorcjum do budowy gazociągu Nord Stream 2 z Engie, Uniperem, OMV, Shellem i Wintershallem. Trzy lata temu polski urząd antymonopolowy ukarał Gazprom, uznając, że jego działania wywarły negatywny wpływ na konkurencję na rynku gazu. Pięciu wspólników Gazpromu ukarano kwotą 234 mln złotych.
Wszystkie 6 ukaranych firm odwołało się od decyzji do sądu i w listopadzie 2022 wygrało. Polski Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów uchylił decyzję urzędu antymonopolowego, uznając, że została wydana z rażącym naruszeniem prawa, ponieważ ukarane firmy formalnie nie utworzyły wspólnego przedsiębiorcy. UOKiK się od tego wyroku odwołał do Sądu Apelacyjnego, który podtrzymał decyzję I instancji. Żadnej kary dla Gazpromu zatem nie będzie.
URE skontroluje odpisy na Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny
Prezes URE zapowiedział skontrolowanie, jak wytwórcy energii elektrycznej i spółki obroty wywiązują się z odprowadzania zysków, uznanych za nadmierne na Fundusz Wypłaty Różnicy ceny. Z którego to rząd wypłaca im rekompensaty za sprzedaż prądu po zaniżonej, regulowanej cenie.
Kontrole mają się zacząć w grudniu, a teraz regulator opublikował wyjaśnienia, w jaki sposób będzie weryfikował wywiązywanie się z tego parapodatku od nadmiarowych zysków. Wyjaśnienia mają dać zobowiązanym podmiotom szanse na skorygowanie odpisów i – co jasno stwierdził URE – uniknięcie kar. Co sugeruje, że coś z odpisami było nie w porządku i ktoś być może próbował wymigać się od tej daniny.
Ciepłownictwo inwestuje, ale jest mocno na minusie
Rentowność sektora ciepłownictwa wyniosła w 2022 roku minus 22%, a kogeneracji nawet minus 38%, koszty prowadzenia działalności wzrosły o 37% – wynika z dorocznego raportu Prezesa URE o sytuacji ciepłownictwa.
Z powodu wzrostu cen ciepła, średnio o 35%, jego sprzedaż spadła o ponad 7%. Jednocześnie inwestycje ciepłownictwa wyniosły 4,73 mld złotych i były najwyższe od 2015 roku.
Dwie trzecie zużytych do produkcji ciepła paliw stanowił węgiel kamienny i brunatny. Ich udział w porównaniu z poprzednim rokiem spadł o 3 punkty. Wzrósł udział gazu – do ponad 9%, oraz OZE, czyli w praktyce biomasy – do 12,6%
Bruksela publikuje plan dla wiatru na lądzie
Komisja Europejska zaprezentowała oczekiwany od dawna plan działań na rzecz wsparcia rozwoju lądowej energetyki wiatrowej. KE zaproponowała w nim narzędzia do projektowania aukcji, m.in. kryteria wstępnej kwalifikacji projektów. Inwestycje w budowę przemysłu działającego na rzecz onshore w samej UE będą mogły skorzystać ze specjalnego funduszu. EBI ma stworzyć narzędzia ograniczającego ryzyka komercyjnych kredytów.
Państwa członkowskie mają publikować plany aukcji oraz 10-letnie plany wykorzystywania energii wiatrowej. Komisja ma też szczególnie uważnie śledzić import komponentów dla energetyki wiatrowej i wszczynać ewentualnie postępowania antydumpingowe. Plan przewiduje też przyspieszenie procedur administracyjnych i wydawania pozwoleń.
Wiatraki źródłem problemów Siemensa
Publikacja planu zbiega się z kłopotami jednego z największych koncernów energetycznych. Siemens zwrócił się o pomoc do niemieckiego rządu z powodu strat ponoszonych przez należącego do koncernu producenta turbin Siemens Gamesa. Firma oczekuje rządowych gwarancji wywiązania się z długoterminowych kontraktów na dostawy turbin, obawiając się, że kłopoty wiatrowej filii wpędzą cały koncern w tarapaty.
Siemens jako całość stoi całkiem nieźle i generuje przychody, jednak Siemens Gamesa w ciągu kilku miesięcy zanotowało ponad 4 mld euro strat. Chodzi o problemy z jakością niektórych pracujących już na wiatrakach elementów – łopat i łożysk. Wiadomo, że wadliwe części mogą znajdować się nawet na 30% za 130 GW mocy zainstalowanych w technologii Siemensa Gamesy. Szacunki kosztów usunięcia potencjalnych wad idą w miliardy euro, a cała operacja może trwać lata.
Ukraina: połowa magazynów gazu dla zachodnich traderów
Premier Ukrainy Denys Szmyhal ogłosił, że koncern Naftogaz jest gotowy udostępnić zachodnim podmiotom połowę pojemności ukraińskich magazynów gazu. Szmyhal sprecyzował, że chodzi o 12-15 mld m sześc.
Wcześniej Naftogaz informował, że już 40 zagranicznych firm trzyma gaz w magazynach na Ukrainie. Szmyhal sprecyzował, że chodzi o wolumen rzędu 3 mld m sześc. Magazynowanie gazu na Ukrainie jest znacznie tańsze w porównaniu do identycznej usługi w UE, traderzy trzymają tam gaz nawet pomimo ryzyk związanych z wojną. Ukraina ma sporo miejsca w swoich magazynach, na początku sezonu zimowego są one wypełnione w niecałych 40%.
IEA: szczyty popytu na paliwa kopalne i emisji z energetyki już za kilka lat
Jeszcze w tej dekadzie będziemy mieli do czynienia z globalnymi szczytami popytu na paliwa kopalne i emisji CO2 z sektora energii – szacuje Międzynarodowe Agencja Energetyczna w dorocznym World Energy Outlook.
Szczyt emisji ma nastąpić około 2025 roku. Z kolei udział paliw kopalnych w produkcji energii, utrzymujący się od dłuższego czasu na poziomie 80% do 2030 roku spadnie do 73%. W skali globalnej liczba samochodów elektrycznych wzrośnie 10-krotnie, inwestycje w offshore będą trzy razy wyższe niż w nowe źródła węglowe i gazowe, a produkcja prądu z OZE sięgnie 50%.
Agencja przewiduje, że w najbliższych latach uruchomiona zostanie taka liczba instalacji eksportowych LNG, że na skalę globalną zniknie groźba niedoborów gazu. Jednocześnie dodatkowy wolumen LNG do dyspozycji zachwieje pozycją Rosji w handlu gazem. O ile w 2021 roku 30% międzynarodowego handlu gazem przypadało na rosyjski surowiec, to na koniec dekady udział ten spadnie o połowę.
