Spis treści
Energia w Kleczewie
Sztandarowym przykładem takiego przedsięwzięcia jest głośny w ostatnich tygodniach projekt Kleczew Solar & Wind – pierwsza w Polsce wielkoskalowa farma fotowoltaiczno-wiatrowa o łącznej mocy 205 MW. Jej inwestorem jest grupa Lewandpol, należąca do Andrzeja Lewandowskiego, przedsiębiorcy zaangażowanego w sektor OZE, szerzej znanego jako kierowca wyścigowy.
Farma powstaje w gminie Kleczew, na terenach eksploatowanych w przeszłości przez Kopalnię Węgla Brunatnego Konin. Według założeń ma to być jeden z największych parków energii odnawialnej w Europie Środkowo-Wschodniej.
W pierwszym etapie projektu, którego budowa już ruszyła, do sieci przyłączonych zostanie 193 MWp paneli fotowoltaicznych oraz ok. 12 MW turbin wiatrowych. Zakładany roczny uzysk energetyczny z elektrowni fotowoltaicznej ok. 222 GWh i ok. 47 GWh z farmy wiatrowej.
Energia generowana w Kleczewie będzie odpowiadać zapotrzebowaniu ok. 100 tys. gospodarstw domowych. W kolejnych etapach rozbudowy farma może zostać powiększona do ok. 250 MWp w części solarnej oraz o dodatkowe turbiny wiatrowe i magazyny energii.
– To dla nas strategicznie ważny projekt i symboliczny krok w kierunku dekarbonizacji polskiej gospodarki oraz zapewnienia taniej i czystej energii elektrycznej – skomentował Andrzej Lewandowski.
Pierwsza energia już w 2023 roku
Żadna duża inwestycja nie jest możliwa bez finansowania, ale w tym przypadku nie było z tym trudności, gdyż banki chętnie angażują się w przedsięwzięcia związane z OZE i transformacją energetyczną. Wykorzystanie tym celu terenów poprzemysłowych jest dodatkowych atutem, również wizerunkowym.
Tym razem na takie zaangażowanie zdecydowało się konsorcjum ING Banku Śląskiego, PKO BP oraz mBanku, które udzieliło kredytów na łączną kwotę 776 mln zł. Ponadto finansowanie zostało dopełnione o 90 mln zł pożyczki z Polskiego Funduszu Rozwoju. W efekcie instytucje finansowe na Kleczew Solar & Wind wyłożyły razem 866 mln zł.
Zobacz też: Polska fotowoltaika trzyma się mocno na europejskim podium
Przy tak dużych przedsięwzięciach ważny jest również dobór wykonawców oraz dostawców. W zarządzaniu projektem Lewandpol wspiera spółka Ergy. Generalnym wykonawcą została grupa Electrum, a kluczowymi dostawcami są Jinko Solar, Huawei, Budmat oraz Tele-Fonika Kable.
W pierwszym etapie inwestycji elektrownia fotowoltaiczna będzie wyposażona w 710 falowników łańcuchowych Huawei, 23 stacje transformatorowe Huawei oraz ponad 345 tys. modułów fotowoltaicznych n-type dostarczonych przez Jinko Solar.
Zaplanowano m.in. wykorzystanie systemu regulacji mocy czynnej i biernej, a także falowniki Huawei umożliwiające inteligentne zarządzanie elektrownią fotowoltaiczną poprzez zbieranie i analizę danych z każdego łańcucha.
Zakończenie pierwszego etapu inwestycji, czyli budowa farmy PV, zaplanowana jest w drugiej połowie 2023 r. Oznacza to, że jeszcze w tym roku energia z farmy w Kleczew powinna popłynąć do odbiorców. Z kolei farma wiatrowa ma powstać w 2024 r. W dalszym etapie projektu planowana jest również budowa magazynu energii.
Jak podkreślił Ryszard Hordyński, dyrektor ds. strategii i komunikacji w Huawei Polska, takie przedsięwzięcia jak Kleczew Solar & Wind mają kluczowe znaczenie dla transformacji energetycznej.
– To bardzo ważna inwestycja w drodze do pełnej dekarbonizacji polskiej gospodarki i zapewnienia całemu społeczeństwu zielonej, czystej i efektywnej kosztowo energii – zaznaczył Hordyński.
Fotowoltaika i wiatraki zamiast węgla i popiołów
Kleczew jest największy, ale warto też wskazać na kilka przykładów innych, dużych projektów OZE na terenach poprzemysłowych – ukończonych, realizowanych czy planowanych.
Jesienią 2021 r. należąca do Zygmunta Solorza grupa ZE PAK uruchomiła w wielkopolskiej gminie Brudzew, na terenach dawnej odkrywki Kopalni Węgla Brunatnego Adamów, farmę fotowoltaiczną o mocy 70 MW.
Co istotne, w jej budowę byli m.in. zaangażowani byli górnicy, którzy zostali przekwalifikowani do pracy w branży OZE. ZE PAK szykuje się do realizacji kolejnych inwestycji w wiatraki i fotowoltaikę na terenach pogórniczych, których we wschodniej Wielkopolsce będzie przybywać wraz z wygaszaniem elektrowni opalanych węglem brunatnym.
W przyszłości podobnie będzie w przypadku kompleksów górniczo-energetycznych Turów i Bełchatów, należących obecnie do PGE, a wkrótce mających trafić do Narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego – podobnie jak inne aktywa węglowe spółek kontrolowanych przez Skarb Państwa.
Tymczasem pod koniec ubiegłego roku PGE Energia Odnawialna rozpoczęła budowę PV Jeziórko – farmy fotowoltaicznej na zrekultywowanych terenach spółki Siarkopol Tarnobrzeg (Grupa Azoty). Do końca 2023 r. powstanie tam instalacja o mocy 100 MW. Natomiast w 2024 r. farma ma osiągnąć docelową moc 153 MW.
Z kolei w połowie minionego roku Tauron rozpoczął budowę farmy PV w Mysłowicach – na terenie zrekultywowanego składowiska odpadów paleniskowych pobliskiej Elektrowni Jaworzno III. Obiekt o mocy blisko 100 MW ma rozpocząć produkcję energii elektrycznej w drugiej połowie 2023 r.
Natomiast w ostatnich dniach Energa Green Development, spółka z grupy PKN Orlen, uzyskała komplet pozwoleń na budowę pierwszego etapu farmy PV Mitra o mocy 65 MW. W tym przypadku również zostaną wykorzystane zrewitalizowane tereny KWB Adamów, znajdujące się w gminie Przykona. Energa wybudowała już tam 31-megawatową farmę wiatrową i szykuje się do realizacji kolejnej o mocy 26 MW.
Energochłonni i emisyjni potrzebują OZE
Dużymi terenami, które po zakończeniu swojej pierwotnej funkcji mogą służyć OZE, dysponują też m.in. kopalnie kruszyw dla budownictwa.
Przykładem jest grupa Lafarge, która w 2021 r. wydzierżawiła na 30 lat firmie Qair Polska tereny dawnej kopalni wapienia, która zaopatrywała w surowiec zlikwidowaną Cementownię Wierzbica niedaleko Radomia. Powstanie tam farma PV o mocy 30 MW, która ma zaspokoić ok. 10 proc. zapotrzebowania grupy Lafarge na energię elektryczną.
Branża cementowa należy do jednych z najbardziej energochłonnych i powodujących emisję CO2 przemysłów, stąd dostęp energii z OZE stanowi dla niej jeden z kluczowych warunków zachowania konkurencyjności.
Nieco inny pomysł na obniżenie swoich emisji oraz zabezpieczenie dostaw energii ma Świętokrzyska Grupa Przemysłowa Industria, która wybuduje farmę PV o mocy do 3 MW. Powstanie ona na zwałowisku północnym kopalni Jaźwica w Chęcinach.
Wytworzona energia będzie wykorzystywana do zasilania kopalni kruszyw, jak również do produkcji zielonego wodoru, którym w przyszłości mają być napędzane wozidła wykorzystywane przez grupę. Więcej o tych planach pisaliśmy na łamach portalu WysokieNapiecie.pl w artykule pt. Elektryczne maszyny na budowach mają pod górkę.
Zobacz też: Jakie elektrolizery wyprodukują zielony wodór w Polsce?
Podsumowując: wraz z rosnącym zapotrzebowaniem przemysłu na energię odnawialną, a także potrzebą zagospodarowania kolejnych terenów poprzemysłowych, projektów rekultywacji połączonych z wykorzystaniem OZE będzie przybywać. W wielu przypadkach trudno chyba o lepszy i bardziej symboliczny sposób na transformację energetyczną.
