Spis treści
Aukcje zostaną przeprowadzone zgodnie z wymaganiami CAM NC, czyli Rozporządzenia Komisji 2027/459, ustanawiającego kodeks sieci dotyczący mechanizmów alokacji zdolności w systemach przesyłowych gazu. Rozporządzenie nakazuje, aby operatorzy gazowi, w przypadku Polski – Gaz System, oferowali standardowe produkty na przepustowości na interkonektorach. Polsce przybywają w tym roku trzy połączenia międzysystemowe – z Litwą, Słowacją i Danią (Baltic Pipe). Aukcje dla nich Gaz-System przeprowadzi na swojej Platformie GSA. Dla interkonektorów z Niemcami aukcje odbędą się na platformie RBP. Oczywiście Gaz-System wystawi również dla formalności przepustowości gazociągu jamalskiego, ale wygląda na to, że chętnych nie będzie, ponieważ zasilające Jamał źródło gazu „wyschło” – Gazprom przestał tego gazociągu używać.
„Końcówka” Baltic Pipe na aukcji
Dla Baltic Pipe Gaz-System zaoferuje produkty roczne, zaczynające się 1 października 2023. Gazociąg nie ruszy bowiem z pełną mocą od początku najbliższego roku gazowego, przez kilka miesięcy przesył będzie mniejszy i ograniczony możliwościami systemu duńskiego.
Na lata gazowe od 1 października 2023 do 30 września 2027 Gaz-System zaoferuje w punkcie Faxe zdolność przesyłu z Danii do Polski na poziomie 1,2 mld m rocznie. Na kolejne lata – aż do 30 września 2037 oferta spadnie do zaledwie 110 mln m sześc. rocznie. Tak małe wolumeny wynikają z tego, że przepustowość Baltic Pipe jest już w dużej mierze zarezerwowana przez PGNiG. Rezerwacja usługi przesyłowej była podstawą do zagwarantowania całej inwestycji odpowiedniego finansowania.
GIPL
Gazociąg GIPL, czyli interkonektor z Litwą działa już w ograniczonym zakresie od początku maja 2022. Od października tego roku do końca września 2024 Gaz-System wraz z litewskim operatorem zaoferują po 650 mln m sześc. rocznie w stronę Litwy, oraz 1 mld m sześc. w stronę Polski w punkcie połączenia systemów Santaka.
Na kolejne lata – aż do końca września 2037 oferta w stronę Litwy to 2 mld m sześc., w stronę Polski zależy od roku. W niektórych latach sięgnie 2 mld m sześc., w pozostałych – niecałych 1,6 mld.
GIPL na razie służy PGNiG do przesyłu do Polski gazu, odbieranego jako LNG w terminalu Kłajpedzie.
Słowacka zagadka
Najciekawszymi dla struktury przepływu gazu w regionie będą pierwsze aukcje roczne dla połączenia ze Słowacją. Interkonektor ma być uruchomiony latem tego roku, ale na akcjach będzie można zdobyć produkty roczne dopiero na rok gazowy 2023-2024 i późniejsze. Aż do jesieni 2037 Gaz-System i słowacki operator Eustream zaoferują – w zależności od roku – 3,9 lub 4,4 mld m sześc. rocznie w stronę w Słowacji.
W stronę Polski oferowane będzie – w zależności od roku – 4,7 lub 5,3 mld m sześc.
Wyniki aukcji są na razie zagadką, bo żaden ze znaczących graczy nie deklarował zainteresowanie tym kierunkiem. Jako potencjalne źródło problemów natury politycznej wskazuje się na fakt, że przez Słowację do Polski może popłynąć gaz rosyjski, sprowadzany np. przez Węgry. Jednak Gazprom ograniczył ostatnio dostawy przez Turk Stream nawet swoim najwierniejszym przyjaciołom w UE. Z drugiej strony podmioty z Czech i Słowacji deklarowały zainteresowanie ściąganiem gazu, który w formie LNG przypłynie do Świnoujścia. Wyniki pierwszych aukcji powinny więcej powiedzieć o przyszłej architekturze przepływów gazu w Europie Środkowo-wschodniej.
