Spis treści
Panele fotowoltaiczne przestały być inwestycją, w której przedsiębiorca musi wyłożyć kilkadziesiąt tysięcy złotych z własnej kieszeni lub brać kredyt, aby instalacja fotowoltaiczna dopiero po kilku latach zaczęła na siebie zarabiać. Wszystkie największe grupy finansowe w Polsce, m.in. PKO, Santander, Idea Getin, Millenium, ING, Alior czy mBank, w ciągu ostatnich dwóch lat wprowadziły do swojej oferty leasing paneli fotowoltaicznych. Przy odpowiednim doborze parametrów instalacja PV może w ciągu kilku lat spłacać się sama, bez angażowania środków finansowych firmy i bez jakichkolwiek dopłat czy programów wsparcia.
Dobór mocy i projekt instalacji PV mają kluczowe znaczenie
− To jak szybko się spłaci zależy jednak nie tylko od leasingodawcy, ale – przede wszystkim – wykonawcy, który rzetelnie zaprojektuje i dobierze moc instalacji fotowoltaicznej do zapotrzebowania na energię elektryczną danego przedsiębiorstwa. Przy wyliczeniach musi on wziąć pod uwagę m.in. profil zużycia energii, stosowany w firmie system czasu pracy oraz sezonowość produkcji, które wypływają na wielkość autokonsumpcji energii elektrycznej – tłumaczy Mariusz Lach z Concept Energy, która zarówno projektuje i montuje instalacje PV, jak i pośredniczy w zdobyciu finansowania.
Zobacz także: Ile trwa przyłączanie paneli fotowoltaicznych do sieci?
Odpowiedni dobór instalacji fotowoltaicznej jest o tyle istotny, że na uproszczonych zasadach, jako tzw. prosument biznesowy, przedsiębiorca nie sprzedaje energii elektrycznej, tylko rozlicza ją ze swoim sprzedawcą energii barterowo. Jeżeli w danej chwili nie zużyje energii z paneli fotowoltaicznych na własne potrzeby, to jej nadmiar trafi do sieci, ale przedsiębiorca z powrotem będzie mógł pobrać z sieci bezpłatnie tylko 70 lub 80 proc. z tego. Instalacja powinna więc zostać tak zaprojektowana, aby całość produkowanej energii była od razu zużywana w firmie. – Można to zrobić zarówno dobierając wielkość instalacji jak i jej usytuowanie – jeżeli firma ma płaski profil zużycia, jak np. ferma drobiu, instalację można rozłożyć na kierunkach wschód-zachód – wówczas energia będzie produkowana od świtu do zmierzchu, bez dużego szczytu koło południa – podpowiada Mariusz Lach.
Oszczędności na rachunkach większe od raty za panele
Nasz rozmówca wylicza jak wygląda to w przypadku mazowieckiego przedsiębiorstwa z branży budowlanej, zajmującego się m.in. wyburzeniami, recyklingiem materiałów porozbiórkowych i wynajmem oraz serwisem maszyn budowlanych − jednego z klientów Concept Energy – które kupuje energię elektryczną od PGE w taryfie C11. Przy zużyciu na poziomie ok. 12 MWh/m-c firma płaci za energię elektryczną wraz z usługą dystrybucji po 578 zł/MWh netto. Przy jej profilu zapotrzebowania na energię, optymalna okazała się instalacja fotowoltaiczna o mocy 49,25 kWp, która rocznie dostarczy ok. 51 MWh energii, generując średniomiesięczne oszczędności na rachunkach za prąd w wysokości 2471 zł netto. Z kolei miesięczna rata leasingu za tę instalację fotowoltaiczną wynosi 2190 zł. Panele fotowoltaiczne od samego początku spłacają się więc same dzięki oszczędnościom na zakupie energii od PGE, dodatkowo pozostawiając w kasie firmy 280 zł/m-c w gotówce.
Zobacz także: Dopłaty do paneli fotowoltaicznych w premii termomodernizacyjnej
To kalkulacja dla leasingu operacyjnego przy wpłacie własnej w wysokości 5 proc. i umowie na 84 miesiące (7 lat). Większość przedsiębiorców skraca jednak okres leasingu do 5 lub 6 lat, bo rata nie jest znacznie wyższa. Przy umowie na 60 miesięcy wyniesie 2563 zł, a więc zaledwie kilkadziesiąt złotych więcej od aktualnych rachunków za prąd, podczas gdy te drugie będą jeszcze rosnąć. Ceny praw do emisji CO2 wróciły już do rekordowych poziomów sprzeda pandemii, podbijając ceny prądu na giełdzie, a od października do rachunków za energię wszystkich odbiorców doliczana będzie jeszcze tzw. opłata mocowa, która może podnieść stawki za energię nawet o 20 proc.
Zobacz także: Fotowoltaika i inne rozwiązania na trudne czasy
Ile lat pracuje instalacja fotowoltaiczna?
Po spłacie leasingu instalacja przechodzi na własność przedsiębiorcy i przez kolejne lata będzie dostarczać mu energię elektryczną niemal za darmo, ale jak długo? Producenci paneli fotowoltaicznych tacy jak LG, Sharp, FuturaSun czy JA Solar gwarantują, ze po 20-25 latach moduły fotowoltaiczne nadal będą dostarczać od 80 do nawet 95 proc. energii z chwili zakupu. Badania prowadzone w Szwajcarii na panelach zainstalowanych tam w latach 80. pokazały, że ich produktywność po 35 latach wciąż wynosiła 76-94 proc., a instalacja nadal pracuje.
Gorzej jest z inwerterami, czyli urządzeniami przetwarzającymi prąd stały generowany w modułach fotowoltaicznych na przemienny, jaki mamy w gniazdkach i sieci elektroenergetycznej niskich napięć. To bardziej skomplikowane urządzenia elektroniczne, które psują się dużo szybciej od paneli. Część producentów daje na nie zaledwie 5 lat gwarancji (choć czasami można ją istotnie wydłużyć − np. w Huawei aż do 25 lat w przypadku niektórych modeli). Nieco drożsi, jak SolarEdge czy Fronius jako podstawową oferują gwarancję na 7-12 lat, ale dla wielu spośród swoich inwerterów także oferują rozszerzenie gwarancji na 20-25 lat. W okresie funkcjonowania instalacji fotowoltaicznej trzeba się więc liczyć, że falowniki trzeba będzie wymienić przynajmniej raz lub dwa. Jak wynika z badań Instytutu Energetyki Odnawialnej w instalacjach o mocy ok. 50 kW stanowią one 10-15 proc. całkowitych kosztów.
Kto najczęściej inwestuje w fotowoltaikę?
Chociaż dobrze dobrana instalacja fotowoltaiczna może spłacić się bardzo szybko i przez długie lata generować ogromne oszczędności dla przedsiębiorstw, firmy sięgały po nią do tej pory stosunkowo rzadko. Z jednej strony była to kwestia cen samych paneli fotowoltaicznych (jeszcze kilka lat temu o połowę wyższych), a z drugiej strony cen energii elektrycznej (do niedawna istotnie niższych). Te dwie krzywe w końcu się przecięły, a firmowa fotowoltaiką osiągnęła tzw. grid parity, a więc punkt, w którym energia pozyskiwana z własnych paneli fotowoltaicznych stała się tańsza od tej kupowanej z sieci.
− Wiele zmieniła też nowelizacja ustawy o odnawialnych źródłach energii z 2019 roku. Za prosumentów − a więc odbiorców energii, którzy mogą także produkować elektryczność na własne potrzeby i rozliczać jej nadwyżki ze sprzedawcą na korzystnych warunkach – uznała ona także przedsiębiorców. Zwiększyła się także (do 50 kW) maksymalna dopuszczalna moc mikroinstalacji. To sprawia, że przedsiębiorcy powinni jeszcze raz przeanalizować opłacalność inwestycji np. w panele fotowoltaiczne na dachu swojej fabryki czy sklepu – przekonywali niedawno w artykule przygotowanym dla WysokieNapiecie.pl audytorzy energetyczni: Bartosz Dobrowolski i Piotr Gawdzik z Ellipsis Energy. Jak pokazywali, inwestycja najszybciej spłaci się w firmach kupujących energię w taryfach C i B, którzy prąd z sieci kupują relatywnie drogo, nieco więcej czasu na zwrot będzie potrzebował natomiast duży przemysł, korzystający z taryfy A.
Kto więc najczęściej decyduje się na panele PV? − Instalacje fotowoltaiczne o mocach rzędu 50-500 kW od lat najczęściej dostarczamy rolnikom, mleczarniom, producentom żywności, zwłaszcza na fermy drobiu czy do hodowców trzody chlewnej – wylicza Mariusz Lach. − Coraz częściej w fotowoltaikę inwestują także firmy meblarskie (a Polska jest światowym zagłębiem meblarskim). Dla nich to często wymóg kontraktów eksportowych na Zachód, bo tam często trzeba produkować z zielonej energii aby dostać kontrakt, przykładem jest tu IKEA, ale takich firm jest dużo więcej – tłumaczy przedstawiciel Concept Energy.
