Spis treści
Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko na lata 2014-2020 to największy program finansowany z Funduszy Europejskich. Z kwoty ponad 82 mld euro, którą Polska otrzymała z budżetu Unii Europejskiej w latach 2014-2020, ponad 27 mld euro przeznaczono na realizację POIiŚ. Ministerstwo Energii odpowiada za rozdysponowanie 12 mld zł w ramach Programu Energetyka odgrywa tu znaczącą rolę, realizując cele gospodarki niskoemisyjnej i bezpieczeństwa energetycznego.
W ramach Osi I POIiŚ zmniejszenie emisyjności gospodarki budżet wynosi 1,8 mld euro. Na liście zadań, które prowadzą do tego celu są: zwiększenie efektywności wykorzystania energii pierwotnej, poprawa efektywności energetycznej sektora publicznego i mieszkalnego, obniżenie zużycia energii w przedsiębiorstwach, zwiększenie poziomu wykorzystania energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych, rozwój systemu inteligentnych sieci elektroenergetycznych o niskich i średnich napięciach, oraz budowa lub przebudowa sieci ciepłowniczych. Projekty wykorzystują innowacyjne rozwiązania i podnoszą komfort życia mieszkańców.
Spółdzielnia inwestuje w termomodernizację i OZE
Działanie 1.3 POIiŚ polega na wspieraniu efektywności energetycznej i wykorzystania odnawialnych źródeł energii w sektorze publicznym i mieszkaniowym. Tu wsparcie mogą dostać instytucje publiczne, spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe.
Po fundusze unijne z poddziałania 1.3.2 POIiŚ sięgnęła jedna z najstarszych spółdzielni mieszkaniowych w Polsce – SM Łańcut w województwie podkarpackim. Część bloków potrzebowała głębokiej termomodernizacji. Projekt „Kompleksowa termomodernizacja budynków wielorodzinnych położonych przy ul. Wyszyńskiego w Łańcucie, będących w zasobach SM Łańcut, z wykorzystaniem instalacji OZE oraz Inteligentnego Systemu Zarządzania Energią” objął trzy wielorodzinne budynki wybudowane na początku lat 90.
Głęboka termomodernizacja pozwala ograniczyć ucieczkę ciepła, podnieść komfort życia mieszkańców i zaoszczędzić wydatki. Do tego zarząd spółdzielni postanowił zracjonalizować zużycie ciepła inwestując w inteligentny system zarządzanie energią w budynkach. Dodatkowo zainwestowano we własną produkcję energii elektrycznej z paneli fotowoltaicznych.
W ramach projektu ocieplono ściany zewnętrzne i stropy piwniczne, wymieniono okna w mieszkaniach i piwnicach, ocieplonowiatrołapy. Modernizacja objęła instalacje centralnego ogrzewania i centralnej wody użytkowej. Jedno z rozwiązań w ramach inwestycji, polegające na zastosowaniu zasilania oświetlenia klatek schodowych i piwnic dzięki energii elektrycznej pochodzącej z ogniw fotowoltaicznych, zostało użyte w województwie podkarpackim po raz pierwszy. Na dachach trzech budynków zainstalowano panele fotowoltaiczne o mocy 2080 Wp. Założona produkcja energii elektrycznej to 906 kWh z każdego zainstalowanego 1 kWp. Wstępne rezultaty po półrocznym okresie eksploatacji to 6-krotne zmniejszenie poboru energii elektrycznej.
–Spółdzielnia zdecydowała się na przeprowadzenie tych szeroko zakrojonych prac ze względu na możliwość racjonalnego korzystania z ciepła. Mieszkańcy od dawna podnosili problem docieplenia tych budynków – wyjaśnia Małgorzata Szal-Kusz z SM Łańcut.
Dziś spółdzielnia może chwalić się pozytywnymi efektami inwestycji o wartości 1,35 mln zł, na którą uzyskała 0,9 mln zł dofinansowania z POIiŚ (Poddziałanie 1.3.2). Efektem realizacji projektu jest zmniejszenie zużycia ciepła średnio o 19 proc. oraz 6-krotne zmniejszenie poboru energii elektrycznej w okresie pół roku. Niższe rachunki spółdzielni przełożą się na zmniejszenie opłat ponoszonych przez mieszkańców.
Przedsiębiorcy sięgają po fundusze UE
Duże przedsiębiorstwa mogą uzyskać pomoc w przedsięwzięciach przyczyniających się do optymalizacji gospodarowania energią, zwiększenia efektywności energetycznej, w tym wykorzystania odnawialnych źródeł energii. W ramach działania 1.2. POIi Śwspierana jest przebudowa lub wymiana urządzeń i instalacji technologicznych, energetycznych, oraz oświetlenia budynków, hal produkcyjnych i terenu przedsiębiorstwa. Inwestycje mogą dotyczyć także elementów lub całych ciągów transportowych mediów: ciepła, chłodu, wody, gazu ziemnego, sprężonego powietrza, powietrza wentylacyjnego, energii elektrycznej. Dotyczy to też ciągów transportowych linii produkcyjnych skutkujących oszczędnością w zakresie zapotrzebowania na energię elektryczną, ciepło lub chłód. Przewiduje się wsparcie systemów automatyki i monitoringu mediów energetycznych. Ponadto, gdy wynika to z przeprowadzonego audytu energetycznego przedsiębiorstwa, wsparciem może zostać objęta kompleksowa modernizacja energetyczna budynków, a także modernizacja/wymiana źródeł ciepła na bardziej efektywne energetycznie, w tym wymiana na instalacje OZE.
Spółka Zremb Shiraz w Poznaniu dostała z POIiŚ ponad 4 mln zł zwrotnej pomocy. Pieniądze przeznaczyła na głęboką termomodernizację budynku biurowego na terenie Poznania. Realizacja przedsięwzięcia trwała około 20 miesięcy, a jej efekty to ograniczenie emisji CO2 i ograniczenie zużycia energii cieplnej, co wpływa na obniżenie kosztów z korzystania z biur.
–Zdecydowaliśmy się na sięgniecie po finansowanie z funduszy unijnych, ponieważ wpisywaliśmy się bardzo dobrze w działania Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. Mieliśmy pomysł na modernizację budynku biurowego,dostosowanie go do odpowiednich standardów dotyczących wentylacji, klimatyzacji i zatrzymania ubytków ciepła. Została przeprowadzona termomodernizacja oraz – co bardzo ważne – wymieniony został stary wysokoemisyjny układ grzewczy. Usunęliśmy zbiorniki olejowe, a zamiast nich obiekt został wyposażony w nowoczesną pompę ciepła dostarczającą zimą ciepło, a latem chłód – mówi Wioleta Razik, administrator ds. zarządzania projektem.
Cieplej na uniwersytecie
W ramach Działania 1.3 POIiŚ Wspieranie efektywności energetycznej w budynkach z pomocy unijnej skorzystało wiele instytucji kulturalnych, edukacyjnych, szpitali, oddziałów Straży Pożarnej.
Dzięki pozyskaniu unijnej dotacji w ramach poddziałania 1.3.1 Wspieranie efektywności energetycznej w budynkach użyteczności publicznej Uniwersytet Łódzki zmodernizował dwa budynki o łącznej powierzchni 19 673 m2. Przeprowadzono renowację elewacji budynku UŁ przy ul. Uniwersyteckiej 3 oraz budynku biblioteki przy ul. Matejki 32/38 – jednej z pierwszych powojennych bibliotek naukowych w kraju, która gromadzi bezcenne piętnastowieczne inkunabuły, starodruki i księgi rękopiśmienne.
Po środki unijne z POIiŚna głęboką, kompleksową modernizację energetyczną budynku, uzupełnioną o system monitorowania i zarządzania energią sięgnął także Uniwersytet Opolski. Na projekt o wartości 3,4 mln zł zyskał 2,7 mln zł dofinansowania.
Efekty programu w obszarze energetyki
Do tej pory w ramach POIiŚ podpisano umowy na termomodernizację ponad 660 budynkówo powierzchni użytkowej1589 tys.m2. Podpisano umowy na budowę lub modernizację 1142 km sieci ciepłowniczych. Do końca marca 2019 roku udzielono ponad 43 tys. konsultacji w ramach projektu doradztwa energetycznego.
Ogółem w obszarze energetyki podpisano blisko 700umów na inwestycje na ponad 9,5 mld zł dofinansowania i wartości całkowitej projektówponad 20 mld zł.
Artykuł jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Funduszu Spójności ze środków Programu Infrastruktura i Środowisko.
