Spis treści
Zgodnie z obowiązującą od lutego ustawą o elektromobilności każda stacja ładowania samochodów elektrycznych musi otrzymać pieczątkę Urzędu Dozoru Technicznego (UDT), aby móc funkcjonować. Badanie będzie konieczne także po każdej naprawie lub modernizacji urządzenia.
Przepisy nie dotyczą jedynie zwykłych gniazdek o mocy do 3,7 kW w prywatnych domach, ale obejmują już stacje ładowania do tej mocy udostępnianie publicznie do ładowania samochodów np. na parkingach sklepów i stacji benzynowych o ile są wyposażone w oprogramowanie. Pieczątkę urzędu trzeba będzie też dostać w przypadku domowej ładowarki o mocy ponad 3,7 kW z oprogramowaniem zainstalowanej w prywatnym garażu. Pierwszą przy uruchomieniu, a kolejne przy każdej naprawie.
Koszty badania technicznego stacji ładowania przez UDT
Sprawa jest niezwykle poważna, bo za brak uzyskania zgody UDT na użytkowanie ładowarki jej właściciel zapłaci karę w wysokości od 1 tys. do nawet 100 tys. zł.
Ministerstwo Energii opublikowało w czwartek projekt rozporządzenia określającego ceny za obowiązkowe badanie takich ładowarek przez UDT. Sprawdzenie urządzenia przed pierwszym uruchomieniem będzie kosztować w tym roku 854,30 zł. Po każdej naprawie ładowarki jej właściciel ponownie będzie musiał wezwać specjalistę z urzędu. W takim wypadku zapłaci ponad 170 zł za każdą godzinę jego pracy (urząd będzie mógł skasować właściciela za maksymalnie pięć godzin). Tyle samo trzeba będzie zapłacić w przypadku modernizacji.
To ceny do zaakceptowania w przypadku dużych, szybkich ładowarek stawianych przez wyspecjalizowane w tym firmy. Budowa takiej stacji to koszt ok. 150 tys. zł, więc kolejne ok. 850 zł nie stanowi aż tak istotnego wzrostu kosztów. Te same stawki będą jednak obowiązywać w przypadku niewielkich stacji ładowania, których ceny u renomowanych dostawców zaczynają się od 4,5 tys. zł (np. wallbox BMW o mocy 7,4 kW), a chińskie można kupić nawet za 1 tys. zł. Odbiór przez UDT może więc niemal podwoić koszty uruchomienia tańszych ładowarek.
Monopol państwowego UDT na kontrolę stacji ładowania
Za każdym razem urząd będzie mieć 30 dni na sprawdzenie czy ładowarka została prawidłowo zainstalowana, naprawiona albo zmodernizowana. To może przy okazji istotnie wydłużać czas uruchamiania instalacji. Tak rygorystyczne przepisy mogą też zniechęcać np. restauratorów i hotelarzy do stawiania u siebie ładowarek, bo będzie to oznaczać kolejne wydatki, papiery i kłopoty.
Kontrowersje budzi też fakt, że – dokładnie tak samo jak w czasach PRL – państwo ma monopol na kontrolę techniczną, jest właścicielem instytucji kontrolującej, powołuje jej prezesa, samo wyznacza cennik za kontrole i samo decyduje co i jak będzie kontrolowane. W Niemczech urzędnicy decydują tylko o dwóch ostatnich sprawach. Kilka instytucji dozoru technicznego rywalizuje między sobą jakością usług, sprawnością kontroli i wysokością opłat.
Taki model nie sprawdza się jednak w Polsce w przypadku stacji kontroli pojazdów. Na drogach mamy auta z wyciętymi filtrami cząstek stałych, które nie powinny przejść badań, a jednak co roku dostają pieczątki. Jednak od wielu lat instytucje przedsiębiorców nawołują, by państwo sprawowało po prostu rzetelny nadzór nad instytucjami kontrolującymi – zarówno dozoru technicznego jak i stacjami kontroli pojazdów, a świadczenie samych usług zdemonopolizowało.
Czy ładowarki samochodów elektrycznych są groźne?
Ładowarki samochodowe o mocach kilku kilowatów stanowią porównywalne zagrożenie do kuchenek elektrycznych i podgrzewaczy wody o tych samych mocach, wiec ich kontrolowanie przez UDT wydaje się być absurdem. Dziś urząd zatrudnia niemal 2 tys. pracowników, ale trudno sobie nawet wyobrazić ile dodatkowych etatów miałby stworzyć aby obsłużyć badania techniczne wielu tysięcy niewielkich punktów ładowania rozsianych po najmniejszych miejscowościach w Polsce, gdy auta elektryczne się upowszechnią.
Większy sens ma kontrola stacji ładowania o dużych mocach, gdzie napięcie i natężenie prądu są już ogromne. Tym bardziej, że wraz z rozpowszechnianiem się aut elektrycznych będzie przybywać urządzeń dostarczanych przez firmy bez zaplecza technicznego w Polsce. Opłaty za odbiór po każdej naprawie mogłyby dodatkowo przekonywać do wyboru lepszych jakościowo urządzeń.
Ministerstwo Energii chciało, aby UDT jak najszybciej rozpoczął kontrolę ładowarek. Dopiero dzisiaj przekazało jednak do konsultacji projekt rozporządzenia, który tę kontrolę ma regulować. W efekcie od 22 lutego w Polsce nie uruchomiono zgodnie z prawem żadnej nowej ładowarki. Jedynie kilka firm zdecydowało się na oddanie swoim klientom stacji ładowania bez zgody urzędu. Ustawa, która miała w założeniach pomóc w powstawaniu sieci ładowarek, na pięć miesięcy zupełnie wstrzymała ich zagęszczanie. Dopiero 28 lipca wejdzie w życie jej nowelizacja, zgodnie z którą właściciele ładowarek uruchomionych do czasu wydania rozporządzenia, będą mieć 12 miesięcy na uzyskanie pieczątki UDT.
