Spis treści
W Polsce od lat obserwujemy znaczący wzrost roli odnawialnych źródeł energii (OZE) w bilansie energetycznym kraju (w tej chwili OZE stanowią już ponad 43 proc. całkowitej mocy zainstalowanej w Polsce). Ta zmiana jest istotnym krokiem w kierunku zielonej transformacji, jednak wiąże się z wyzwaniami, takimi jak niestabilność produkcji energii oraz uzależnienie od warunków pogodowych. W obliczu tych trudności konieczne jest wprowadzenie nowego podejścia do zarządzania systemem elektroenergetycznym.
Rozwiązaniem, które zyskuje na znaczeniu, są magazyny energii. Pełnią one kluczową rolę stabilizującą, gromadząc nadmiar energii wytwarzanej w korzystnych warunkach atmosferycznych i przechowując ją na moment, gdy będzie potrzebna w sieci. Aby to przedsięwzięcie mogło zostać wprowadzone jak najszybciej, niezbędne jest zaangażowanie sektora prywatnego, bo chociaż na 16,9 GW mocy zainstalowanej na koniec 2024 r. w fotowoltaice aż 11,3 GW to prosumenckie instalacje PV o mocy do 50 kW, to jednak przedsiębiorcy posiadają potencjał dla inwestycji w wielkoskalowe magazyny energii.
Dotacje na magazyny energii
W tym kontekście, rząd planuje wprowadzenie licznych instrumentów finansowych mających na celu zachęcenie przedsiębiorców do realizacji projektów związanych z magazynowaniem energii. Jednym z kluczowych programów jest „Magazyny energii elektrycznej i związana z nimi infrastruktura dla poprawy stabilności polskiej sieci elektroenergetycznej”, który finansowany jest z Funduszu Modernizacyjnego. Ma on na celu poprawę stabilności Krajowej Sieci Energetycznej (KSE) oraz zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego kraju. Program będzie wspierał budowę magazynów energii elektrycznej o mocy co najmniej 2 MW i pojemności nie mniejszej niż 4 MWh, przyłączonych do sieci dystrybucyjnej i przesyłowej.
W ramach naboru projektów, przedsiębiorcy będą mogli uzyskać wsparcie na poniższe typy projektów:
- Budowa magazynów energii elektrycznej o mocy nie mniejszej niż 2 MW oraz pojemności nie mniejszej niż 4 MWh wraz z testami i odbiorami magazynów,
- Budowa przyłącza do sieci i infrastruktury towarzyszącej,
- Konfiguracja i adaptacja magazynu (BMS, EMS, odwzorowanie w systemach monitorujących, utworzenie zdalnego dostępu do urządzeń i/lub danych, certyfikacja i homologacja instalacji magazynowania energii w standardach UE, itp.).
Poziomy wsparcia dla magazynów
Program w swoim projekcie przewiduje dotacje w wysokości 45% dla dużych firm, 55% dla średnich oraz 65% dla mikro i małych przedsiębiorstw. Dodatkowo, możliwe będzie ubieganie się o preferencyjną pożyczkę pokrywającą do 100% kosztów kwalifikowanych.
Budżet na najbliższy konkurs wynosi 4 miliardy złotych, z czego 3,6 miliarda przeznaczone jest na dotacje, a 400 milionów na pożyczki. Co ważne, koszty kwalifikowane mogą być ponoszone już przed złożeniem wniosku, pod warunkiem, że projekt nie rozpoczął się przed 9 marca 2023 roku. Umowy o dofinasowanie muszą być zawarte do 31 grudnia 2025 roku, a projekty zakończone i rozliczone do 31 grudnia 2028 roku.
O wsparcie mogą ubiegać się także podmioty, które złożyły ofertę w aukcji rynku mocy. W takim przypadku należy mieć na uwadze zasady kumulacji pomocy łącząc mechanizm rynku mocy z dofinansowaniem z NFOŚiGW. Zgodnie z art. 62 ustawy o rynku mocy w Polsce, wynagrodzenie za wykonanie obowiązku mocowego jest pomniejszane o pomoc inwestycyjną, która została udzielona danej jednostce. Należy jednak zaznaczyć, że zasady kumulacji wsparcia mogą być rozszerzone, ponieważ w chwili obecnej prowadzone są w tym zakresie negocjacje z Komisją Europejską.
Planuje się uruchomienie naboru wniosków w I kwartale 2025 roku. Największe szanse na uzyskanie wsparcia mają projekty dobrze przygotowane pod względem administracyjnym i technicznym. Kluczowe będzie dostarczenie warunków przyłączenia instalacji do sieci oraz dokumentu potwierdzającego prawo do dysponowania nieruchomością, na której projekt będzie realizowany.
Inne źródła finansowania dla magazynów energii
Magazyny energii stanowią zatem istotny element przyszłości polskiego sektora energetycznego, a ich finansowanie możliwe jest także za pomocą innych instrumentów, zwłaszcza w projektach związanych z OZE, kogeneracją czy efektywnością energetyczną, gdzie stanowić mogą element uzupełniający projektu.
Poniżej przedstawiono wybrane źródła finansowania tego typu przedsięwzięć:
- Fundusz Modernizacyjny: Kogeneracja dla energetyki i przemysłu,
- Fundusz Modernizacyjny: Przemysł energochłonny – OZE,
- FENG.03.01 Kredyt ekologiczny,
- FENX.02.02 Rozwój OZE,
- FENX.01.01 Efektywność energetyczna,
- KPO B1.2.1. Efektywność energetyczna i OZE w przedsiębiorstwach – inwestycje o największym potencjale redukcji gazów cieplarnianych,
- KPO G.3.1.4 Fundusz wsparcia energetyki.
Warto jednak podkreślić, że wymienione programy oferują wsparcie dla magazynów energii, lecz wyłącznie jako element składowy większego projektu. Aby uzyskać finansowanie, magazyn energii musi być zintegrowany z źródłem wytwórczym, na które składany jest wniosek o dofinansowanie.
Jeśli chcieliby Państwo dowiedzieć się więcej w zakresie możliwości pozyskania wsparcia na magazyny energii, zapraszamy na bezpłatny WEBINAR zaplanowany na 27 listopada 2024 r. na godzinę 11:00.
Anna Zrobczyńska – od 2009 r. Doradca ds. Finansowania Inwestycji w METROPOLIS Doradztwo Gospodarcze Sp. z o.o. przeprowadzi wszystkich zainteresowanych przez programy wspierające budowę magazynów energii i wymagania stawiane projektom i Wnioskodawcom.
Podpowie także, jak się przygotować do wnioskowania, by przebiegło ono skutecznie a zarazem bezboleśnie.
Serdecznie zapraszamy do zapisów pod adresem: https://www.metropolisdg.pl/webinar/pl/home
A tym z Państwa, którym termin nie pasuje lub nie mogą czekać, polecamy już dzisiaj kontakt mailowy: anna.zrobczynska(@)metropolisdg.pl.
