Energetyczne zmiany w SOR dotyczą nie tylko atomu

Ministerstwo Rozwoju opublikowało Strategię Odpowiedzialnego Rozwoju w wersji zatwierdzanej przez rząd. Ucieranie kompromisu doprowadziło nie tylko do rozwodnienia kwestii atomu. W SOR brakuje również innych ważnych z punktu widzenia energetyki zapisów

Poświęcona energetyce część projektu Planu Morawieckiego już na etapie projektu aż prosiła się o wzbogacenie go o więcej konkretów. Niestety po miesiącach prac szczegółów i twardych zobowiązań jeszcze ubyło.

Dział „Energetyka” w czasie rządowych konsultacji mocno zmienił strukturę i został przeredagowany. Jednak dokładniejsza analiza wskazuje, że nie chodziło tylko układ treści i gramatykę. Między wierszami widać, na których liniach ścierały się poglądy poszczególnych ministerstw. W wersji pierwotnej pierwszym punktem w dziale „Energetyka” była efektywność energetyczna. W wersji obecność przesunięto ją na drugie miejsce. Pierwsze jest teraz bezpieczeństwo energetyczne. Pogrubionym drukiem wpisano: Polska powinna pozostać suwerenna w dziedzinie zaopatrzenia w energię oraz Własne zasoby węgla zapewniają Polsce perspektywę stabilnych dostaw surowca dla polskich elektrowni węglowych.

Dywersyfikacja źródeł energii dotyczy głównie dostaw gazu. Zróżnicowanie źródeł prądu również jest przewidywane, ale konkretów niestety brak. Rząd zakłada, że w 2020 r. udział OZE wyniesie 15%, a jedynym wskaźnikiem, który pozwalałby oszacować go w późniejszym okresie, jest założenie, że do 2020 r. powstanie 30 obszarów zrównoważonych energetycznie na poziomie lokalnym (klastry energii, spółdzielnie energetyczne, itp.), a dziesięć lat później ma być ich 300.

Nie ma wiatru

W SOR nie pojawiło się ani jedno zdanie o farmach wiatrowych – ani na lądzie, ani tych morskich. To oznacza, że górę wzięła opcja promowana przez ministra środowiska Jana Szyszkę. Pojawiły się za to Leśne Gospodarstwa Węglowe, które MŚ proponuje jako sposób na ograniczanie emisji CO2.

Kwestia atomu

W ostatnich tygodniach szczególnie głośna była sprawa elektrowni jądrowej, czyli punkt sporny między resortami energii i rozwoju. Kierujący Ministerstwem Energii Krzysztof Tchórzewski mówił w styczniu, że przygotowania do jej budowy zostały zawieszone, bo Polski na atom po prostu nie stać. Resort rozwoju tymczasem w projekcie SOR proponował prace nad rozwojem HTR – wysokotemperaturowych reaktorów jądrowych do produkcji ciepła przemysłowego oraz budowę dwóch dużych „atomówek”.

Wygrało Ministerstwo Energii. W zatwierdzonej przez rząd wersji SOR skrót „HTR” już się nie pojawia. Zniknęły również zaproponowane przez MR zapisy o przygotowaniach do budowy dwóch elektrowni jądrowych o łącznej mocy 6 tys. MW (zgodne zresztą z pierwotną ideą Programu Polskiej Energetyki Jądrowej, czyli PPEJ). Zamiast nich w SOR widnieją dość ogólnikowe deklaracje o przygotowaniach, sama decyzja co do budowy ma dopiero zapaść (nie podano kiedy).

Inteligentne liczniki

Wykreślono proponowaną przez MR deklarację o zmianach w ustawie Prawo energetyczne „w celu wdrożenia inteligentnego opomiarowania”. Zamiast tego wpisano „podjęcie działań organizacyjno-prawnych i technicznych związanych z przebudową polskiej sieci elektroenergetycznej do sieci inteligentnej (smart power grid). Liczba punktów wyposażonych w moduły inteligentnego opomiarowania ma wynieść 1 milion w 2030 roku. Oznacza to de facto uwzględnienie postulatów prezesa URE, Macieja Bando, który od dawna powtarza, że trzeba najpierw unowocześnić sieci, a dopiero potem zakładać odbiorcom inteligentne liczniki, by móc w pełni wykorzystać ich potencjał.

Rynek mocy

Plan wprowadzenia rynku mocy pozostaje w SOR aktualny. Jednak przewidywany termin jego wdrożenia, czyli 2018 r. już dzisiaj jest nierealny ze względu na prace nad projektem ustawy (Lawina branżowych uwag do projektu ustawy o rynku mocy), jak i konieczność notyfikowania go w Komisji Europejskiej, która już na etapie prenotyfikacji zgłosiła pytania Bruksela pyta o rynek mocy w Polsce).

Górnictwo

Praktycznie bez zmian pozostawiono dział dotyczący restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego. W rządzie panuje zrozumienie co do tego, że trzeba zwiększać efektywność sektora, dostosować wydobycie do potrzeb rynku i inwestować w tych miejscach, w których to najbardziej efektywne.

Aktualne pozostają również dotychczasowe ustalenia w sprawie elektromobilności – w ciągu 10 lat w Polsce ma być zarejestrowanych milion samochodów elektrycznych, w co z dzisiejszej perspektywy trudno uznać za realną prognozę.

Pełna treść Strategii Odpowiedzialnego Rozwoju w wersji zatwierdzonej przez Radę Ministrów znajduje się tutaj (dział „Energia” – str. 241).

Pierwotny projekt SOR można natomiast znaleźć tutaj.